Réttur - 01.04.1974, Blaðsíða 56

ur mannkyninn verið att á beljarþröm ger-
eyðandi kjarnorkustríðs.
Hér hefur rækilega verið sýnt og sannað,
að Bandaríkjaher er uppnaflega hingað kom-
inn samkvæmt úrslitakostum stórveldis, sem
hernam landið og hafði öll ráð Islendinga
um aðflutninga í höndum sér, — að Banda-
ríkjaher rauf síðan „samninga" og neitaði að
fara, nema hann fengi þá aðstöðu, er hann
síðar bætti sér, — sífellt með það fyrir aug-
um að ná þeirri 99 ára hersetu, er hann
heimtaði 1945. Sagan síðan verður ei rakin
hér að sinni.
En baráttan stendur nú eftir aldarþriðjungs
hersem, fyrst og fremst um íslenska þjóðar-
sál, hvort hér skuli búa þýlynd þjóð, þæg og
auðsveip drottnum auðsins vestra, — eða
frjáls þjóð í friðlýstu landi, einskis valds
leiksoppur.
Atökin um þetta munu standa alla þessa
öld, svo lengi sem til er amerískt auðvald,
sem ágimist land vort, — svo lengi sem ís-
lensk þjóð á andlegan viðnámsþrótt.
SKÝRINGAR:
ö Sjá nánar i Rétti 1948, bls. 122.
2) Það er jafnvel enn af vissum afturhaldsmönn-
um hér heima reynt að viðhalda alröngum skoðun-
um á því, sem gerðist sumarið 1939 I alþjóðamál-
um. Því skal til fróðle ks vitnað hér I hvað Harold
lckes, innanríkisráðherra Roosevelts (1932—1946),
segir I dagbók sinni út af griðasamningi Hitlers
og Stalíns I ágúst 1939:
„Þetta er hræðilegt ástand, en mér finnst erfitt
að álasa Rússlandi fyrir það. Ég lít svo á að þetta
sé Chamberla n einum að kenna. Ég efast ekki um
að England hefði getað gert góðan samning við
Rússland fyrir sex mánuðum eða jafnvel árum fyr.
Rússland var reiðubúið til að taka höndum saman
við England og Frakkland til að berjast fyrir Tékkó-
slóvakíu." . . .
„Mörgu verður enn fórnað, en það verður óhjá-
kvæmilega England sem líður mest undir þessu,
því, ef ekkert kraftaverk gerist, — þá sýnist mér
sundurliðun breska he msveldisins, og þess franska
líka, vera framundan." . . .
„England og Frakkland, ásamt Rússlandi, —
elnkum þó ef Tékkóslóvakía hefði ekki verið sund-
urlimuð, hefðu getað sigrað Þýskaland og Italíu."
......Ástandið i dag er bein afleiðing af stefnu
breskra utanríkismála, allt frá Sir John Simon um
Baldvin og til Chamberlain. Það eru þessir þrír
menn, einkum Chamberlain, sem liklega fá þann
helður að grafið verði á legsteina þelrra þessi orð:
„Hár hvílir sá, er tortímd; („destroyer") breska
helmsveldinu". („Tho secret diary of Harold lckes".
Vol. II. bls. 103—4).
Ickes naut mikils trausts Bandaríkjaþjóðar sakir
festu sinnar og heiðarleika (kallaður „Honest
Harold"). Hann sagði af sér eftir að hafa lent I
deilu við Truman, 13. febr. 1946. (Dó 1952).
Þá er og lærdómsrikt fyrir menn nú, þegar sagan
hefur dæmt, að bera saman hvernig Morgunblaðið
annarsvegar og Þjóðvilj nn hinsvegar litu á það,
sem raunverulega var svikauppgjöf Chamberlains
fyrir Hitler — Munchen-samninginn:
Morgunblaðið skrifar I leiðara sinum 30. sept.
1938 m.a.: „Allur heimurinn hefur með aðdáun og
lotningu horft á aðgerðir Chamberlains, forsætis-
ráðherra Breta, undanfarið I þágu fr.ðarins. Engum
hefur dulist að þar hefur mikilmenni að verki verið,
mikiimenni, sem á fáa eða engan sinn líka uppi nú
á dögum.".......Þessvegna verður viðræðufundur-
inn I Berchtesgaden jafnan talinn merkasti við-
burður, sem sagan þekkir." . . . Með starfi sínu
undanfarið I þágu friðarins hefur Chamberlain for-
sætisráðherra getið sér ódauðlegt nafn I veraldar-
sögunni. Hann verður þjóðhetja, ekki aðeins I sínu
ættland', heldur einnig I öllum löndum heims."
„Þjóðviljinn" ritar I leiðara sínum 1. okt. 1938
undir fyrirsögninni: „Það er ekki aðeins glæpur,
það er heimska," m.a. þetta:
,, Júdas" Chamberlain hefur náð takmarki sínu.
Tékkóslóvaka er svikin — með koss’. Undir yfir-
skyni friðarins er rekinn rítingurinn I lýðræðið, frið
og frelsi álfunnar. Og um leið og helgustu eiðar
oru rofnir er lofað að halda nýja.
Mannkynssagan þekki ekki ódrengilegri, lítil-
mannlegri og skammsýnni framkomu en framferði
Chamberlains og Deladiers, að svo miklu leyti
sem mönnum dytti í hug að dæma þá sem vernd-
ara lýðræðis og friðar." . . .
128