Réttur - 01.04.1974, Blaðsíða 5
málaflokkanna er sú, að kjósendum Sjálf-
stœðisflokksms fjölgar á öllu landinu úr
38.170 í 48.758 og nýmr flokkurinn því
stuðnings 42,7 % kjósenda. Hefur þessi aukn-
ing Sjálfstæðisflokkrins verið kölluð „hægri
sveifla" og víst eru hér á ferðinni óhugnan-
legir atburðir. Þó er rétt að gera sér raun-
hæfa grein fyrir því, að hér er Sjálfstæðis-
flokkurinn „aðeins" við efri mörk á kjör-
fylgi sínu á undanförnum árum en hefur
með þessum úrslitum alls ekki farið langt
upp úr þeim, svo sem sjá má á eftirfar-
andi hlutfallstölum Sjálfstæðisflokksins:
Árið 1931 43,8%
— 1933 48,0 —
— 1934 42,3 —
— 1937 41,3 —
— 1942 39,5 —
— 1953 37,0 —
— 1956 42,6 —
— 1959 42,6 —
— 1963 41,4 —
—- 1967 36,2 —
— 1971 42,7 —
Þessar atkvæðatölur Sjálfstæðisflokksins
eru hins vegar alvarleg áminning til allra
vinstri manna um þær hættur sem nú steðja
að. Sjálfstæðisflokknum hefur tekist að auka
fylgi sitt með hatursáróðri um herstöðina
bandarísku og yfirvofandi árásarhættu af
hálfu Rússa. Flokknum hefur einnig tekist
að hagnýta þróun hinna almennu efnahags-
mála sér til framdráttar. Hvorugt á Sjálf-
stæðisflokknum að takast ef vel er á haldið
af andstæðingum hans. Sjálfstæðismenn
sjálfir túlka úrslit jx:ssi sem eindregna kröfu
kjósenda um hægri stjórn. Augljóst er, að
sú túlkun stenst ekki. Urslitin sýna þó,
hvernig Sjálfstæðisflokkurinn sogar til sín
fylgi Alþýðuflokksins en meginafl vinstri
stjórnarinnar hefur að sama skapi styrkst.
Alþýðubandalagið bætir við sig atkvæðum,
hlutfalli og þingsæti og Framsóknarflokkur-
inn bætir við sig atkvæðum, tapar smá hlut-
falli og heldur þingsætum sínum. Sjálfstæð-
isflokkurinn nýmr þess líka í þessum kosn-
ingum, að almenningur vill skýrari flokka-
línur og færri flokka, bæði hægra megin og
vinstra megin.
Þessi kosningaúrslit eru mikið áfall fyrir
Alþýðt/flokkinn. Náðarfaðmur Sjálfstæðis-
flokksins er að verða Alþýðuflokknum dýr.
Eftir kjördæmum lítur fylgi Alþýðuflokks-
ins þannig út: (Svigum 1971):
Reykjavík
Reykjanes
Vesmrland
Vestfirðir
Norðurland vestra
Norðurland eystra
Ausmrland
Suðurland
4.071 (4.468)
2.702 (2.620)
771 ( 723)
495 ( 464)
445 ( 566)
1.098 (1.147)
195 ( 293)
568 ( 739)
Samtals 10.345 (11.020)
Hlutfall 9,1% (10.5.%)
I heild tapar Alþýðuflokkurinn einu þing-
sæti, fær 5 í stað 6, en það sem er alvarlegra
fyrir flokkinn er að staða hans er svo slæm
i öllum kjördæmum landsins, að hann fær
aðeins einn kjördæmakjörinn þingmann
(Reykjavík) og hann með naumindum.
Ástæðan fyrir þessu tapi Alþýðuflokksins
er þjónkun hægri forustumanna flokksins við
Sjálfstæðisflokkinn og stefnumál hans. Úr
kosningatölunum 1967, 1971 og 1974 má
lesa fordæmingu fylgjenda Alþýðuflokksins
á þessari íhaldsþjónkun, bæði í viðreisnar-
stjórninni og í samstöðu í stjórnarandstöðu
við vinstri stjórn Olafs Jóhannessonar, svo
sem eftirfarandi tafla sýnir:
Árið 1967 15.059 tkv. 15,7 %
77