Náttúrufræðingurinn

Årgang

Náttúrufræðingurinn - 1993, Side 31

Náttúrufræðingurinn - 1993, Side 31
4. mynd. Brúnrotta, Rattus norvegicus (Petsch 1967). krossfarar hafi flutt hana til álfunnar. Hvað sem því líður var hún algeng víða í Evrópu á 12. öld. Til Norður- landa kom hún síðar á miðöldum. Til Mið- og Suður-Ameríku barst svart- rotta á spænskum skipum um miðja 16. öld. Fyrstu svartrottur í Norður- Ameríku bárust með breskum land- nemum til Jamestown (nú í Virginíu- ríki) árið 1609. Brúnrotta, Rattus norvegicus, er einir 24-30 cm og halinn 18-20 cm. Hún er 275-520 g og því stærri og þyngri en svartrotta og frábrugðin henni að því leyti að halinn er styttri en bolur og höfuð (4. mynd). Eyrun eru líka minni en á svartrottu og hún er yfirleitt ljósari, þó ekki alltaf. Brúnrotta er trúlega upprunnin norðarlega í Kína. Hún breiddist mun hægar út um heiminn en svarlrotta. Elstu skráðar heimildir um brúnrottu í Evrópu eru frá því um 1553 og til Norður-Ameríku barst hún um 1776 í kornkistum þýskra málaliða sem Bretar réðu til að herja á heimamenn í frelsisstríðinu. Sænski náttúrufræðingurinn Carl von Linné gaf dýrurn og plöntum fræðiheiti á fyrrihluta 18. aldar. Hann kenndi brúnrottuna við Noreg sem bendir til þess að hún hafi þá verið óþekkt eða sjaldgæf í heimalandi hans. Bæði svartrotta og brúnrotta éta allt sem menn láta sér til munns og sitthvað fleira, svo sem sápu, pappír og kerti. Brúnrotta er nteira fyrir dýrafæðu en sú svarta. Hún leggst á egg fugla og unga, síli, þanglýs, marflær og krækling en einnig mýs, hænsn, lömb og smágrísi og leggur stundum til atlögu við stærri dýr, jafnvel menn, einkum ungbörn. Rottur veita sofandi fílum stundum fótasár er 141
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132

x

Náttúrufræðingurinn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.