Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1993, Blaðsíða 31

Náttúrufræðingurinn - 1993, Blaðsíða 31
4. mynd. Brúnrotta, Rattus norvegicus (Petsch 1967). krossfarar hafi flutt hana til álfunnar. Hvað sem því líður var hún algeng víða í Evrópu á 12. öld. Til Norður- landa kom hún síðar á miðöldum. Til Mið- og Suður-Ameríku barst svart- rotta á spænskum skipum um miðja 16. öld. Fyrstu svartrottur í Norður- Ameríku bárust með breskum land- nemum til Jamestown (nú í Virginíu- ríki) árið 1609. Brúnrotta, Rattus norvegicus, er einir 24-30 cm og halinn 18-20 cm. Hún er 275-520 g og því stærri og þyngri en svartrotta og frábrugðin henni að því leyti að halinn er styttri en bolur og höfuð (4. mynd). Eyrun eru líka minni en á svartrottu og hún er yfirleitt ljósari, þó ekki alltaf. Brúnrotta er trúlega upprunnin norðarlega í Kína. Hún breiddist mun hægar út um heiminn en svarlrotta. Elstu skráðar heimildir um brúnrottu í Evrópu eru frá því um 1553 og til Norður-Ameríku barst hún um 1776 í kornkistum þýskra málaliða sem Bretar réðu til að herja á heimamenn í frelsisstríðinu. Sænski náttúrufræðingurinn Carl von Linné gaf dýrurn og plöntum fræðiheiti á fyrrihluta 18. aldar. Hann kenndi brúnrottuna við Noreg sem bendir til þess að hún hafi þá verið óþekkt eða sjaldgæf í heimalandi hans. Bæði svartrotta og brúnrotta éta allt sem menn láta sér til munns og sitthvað fleira, svo sem sápu, pappír og kerti. Brúnrotta er nteira fyrir dýrafæðu en sú svarta. Hún leggst á egg fugla og unga, síli, þanglýs, marflær og krækling en einnig mýs, hænsn, lömb og smágrísi og leggur stundum til atlögu við stærri dýr, jafnvel menn, einkum ungbörn. Rottur veita sofandi fílum stundum fótasár er 141
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Náttúrufræðingurinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.