Andvari - 01.01.1977, Síða 82

80
ÞÓRODDUR GUÐMUNDSSON
ANDVARI
Gustaf bauð okkur í Eden. Þar bar Gotlendingana með Islandsaðdáandann
og fuglavininn Erik Oblsson lækni fyrir augu í broddi fylkingar, og var fagn-
aðarfundur með þeim og Larssonshjónunum. Tveim dögurn síðar fóru þau
norður í land til fundar við hina Gotlendingana, sem þangað voru þá komnir.
Gestir okkar fóru í flugvél norður, ein síns liðs. Er mér því lítt kunnugt um
þá ferð, nema af frásögn Gustafs. Ég læt hann því hafa orðið um hana, í hréfi
heirn kominn heilu og höldnu 20. júlí 1976:
„Ferðin hefði ekki orðið svo auðug (sem raun bar vitni), ef hinn framúr-
skarandi fararstjóri (læknirinn) Erik Ohlsson hefði ekki fórnað sér algerlega
fyrir félaga sína. Hann vildi fullnægja óskurn allra. Við hefðum ekki kornizt
í minningarlund Jónasar Hallgrímssonar í Öxnadal, ef Erik hefði ekki verið
með. Hann ók gömlum, lánuðum híl 21 mílu langan veg (fram og til baka)
einungis lyrir okkur. Aldrei komum við framar í „dal Jónasar", né til Bessa-
staða eða Þingvalla, einhverra fallegustu staðanna á jörðunni." Var það nú
annars alveg víst? íslandsferðin hafði lcveikt í honurn óslökkvandi löngun til
að sjá rneira. Rúmri viku síðar skrifaði hann mér aftur (29. ágúst) meðal
annars:
„Okkur langar aftur til Islands. Það var svo margt, sem okkur vannst ekki
tími til að sjá. Ég gæti enn þá einu sinni farið til Hrauns og Steinsstaða.
Hvers vegna? Það veit ég ekki. Ég hefði viljað vera á Akureyri að minnsta
kosti tvo daga. Safn Davíðs Stefánssonar vissi ég ekkert um, fyrr en ég las
nokkrar línur um hæinn í myndabók. Ég hefði viljað vita eitthvað um Snorra
Sturluson, hefði viljað sjá handritin gömlu. Ég hefði viljað koma á Elúsavík.
Ég hefði viljað sjá æskustöðvar Gunnars Gunnarssonar, torfbæina í Laufási
og Glaumbæ. Það er svo margt, sem ég hefði viljað sjá á þessu dásamlega
íslandi. Ferðin var frá fyrstu til síðustu stundar dýrlegt, undursamlegt ævin-
, / • <(
tyn.
En af hverju stafar þessi mikla ást og aðdáun Gustafs á íslandi? Svar
við þeirri spurningu, hygg ég, að megi finna í bréfi frá honum til mín, dag-
settu 19. október 1974. Þegar ég var húinn að tilkynna honum þá ákvörðun
mína að íslenzka ljóð eftir hann og láta þau koma út fyrir jólin það ár, skrifar
hann mér, fullur tilhlökkunar eins og barn:
„Þökk fyrir vinsamlegt bréf, sem gladdi mig enn meira og sannfærði
um, að ljóð mín kæmu út á íslandi. . . . Það gladdi mig, af því að ísland
hefur ætíð verið mín systurey, miklu fremur en eyjar í Eystrasalti, þó að landið
liggi svo afskekkt og langt burt í Norður-Atlantshafi. Hinar forníslenzku
hókmenntir, sem raunar eru mikils háttar heimshókmenntir, hef ég elskað,
síðan ég var harn . . (Leturbreyting mín, Þ. Guðm.).