Andvari - 01.01.1986, Blaðsíða 33

ANDVARI
GUNNAR THORODDSEN
31
launatekjur voru gerðar skattfrjálsar. Tekjur verkamanna með tvær
yfirvinnustundir á dag skyldu skattfrjálsar; miðað var við hjón með
tvö börn. Sú fjölskylda átti engan tekjuskatt að greiða. Skattstigar
voru einnig stórlækkaðir.
Samtímis var unnið að gagngerri endurskoðun á tekjustofnum
sveitarfélaga. Aðaltekjur þeirra voru af tekjuútsvari, það var nú
einnig lækkað verulega.
Til þess að bæta ríkissjóði og sveitarfélögum þennan tekjumissi
var lögleiddur 3% söluskattur á síðasta stigi viðskipta. Sá söluskattur
er enn í gildi, en hefur hækkað á tuttugu árum úr 3% í 23*/2%.
Þessi 3% nægðu til þess að bæta hinu opinbera tekjutapið af lækk-
un tekjuskatts og útsvars. En í þessu fólst einnig stórfelld umbót fyr-
ir sveitarfélögin.
Þau höfðu áratugum saman kvartað mjög yfir því að hafa nær ein-
göngu útsvarið til þess að byggja á og höfðu margsinnis óskað eftir
því að fá aðra tekjustofna.
Nú var ákveðið, að til jöfnunarsjóðs sveitarfélaganna skyldu renna
20% af söluskattinum. Hér var því um byltingu að ræða í skattamál-
um þeirra.
Strax á fyrsta ári kom í ljós almenn ánægja með þessar skattalaga-
breytingar.
Endurskoðendur og skattstjórar luku upp einum munni um það,
að viðhorf manna til skattframtala hefðu tekið stakkaskiptum við
þessa breytingu. Áður höfðu að allra dómi verið hörmulega mikil
brögð að undandrætti, en nú töldu flestir eðlilegt og sjálfsagt að telja
rétt fram og draga ekki undan, vegna þess að skattar væru orðnir
hóflegir.
Þessi nýju skattalög höfðu því mikilsverð áhrif til þess að bæta lög-
hlýðni og siðferði í fjármálum.“
Ráðstafanir viðreisnarstjórnarinnar í efnahagsmálum leiddu og til
aukins frelsis í viðskipta- og atvinnulífi. Þar skipti mestu afnám inn-
flutningshaftanna og hins margfalda bótakerfis og millifærslukerfis
þar sem mörg gengi krónunar voru í gildi samtímis. Lækkun að-
flutningsgjalda og tolla var þessu nátengd. Hafist var í fjármálaráðu-
neytinu handa um heildarendurskoðun tollskrárinnar en á ýmsum
vörutegundum voru innflutningsgjöldin orðin allt að 300%. Vegna
svo gífurlegra tolla hafði innflutningur mjög dregist saman á slíkum
vörum.