Andvari - 01.01.1957, Blaðsíða 77

ANDVARI
Brot úr verzlunarsögu
73
verra, að upp kom ágreiningur milli verzlunarfélagsmanna við
Faxaflóa. Eins og fyrr segir, stýrði Þorsteinn Egilsson verzlun
Samlagsins í Efafnarfirði og sóttu þangað Alftnesingar og menn
af Vatnsleysuströnd. En er hér bar tvennt að í einu, hrömun
Samlagsins í Björgvin og endurskipulagning Verzlunarfélags Reyk-
víkinga, mun Þorsteini hafa þótt illa horfa um framtíð Samlags-
verzlunarinnar í Elafnarfirði. Hinn 12. des. 1873 er svo frá skýrt
í Þjóðólfi, að stofnað hafi verið verzlunarfélag á Álftanesi og
annað á Vatnsleysuströnd. „Munu hvorir tveggja hafa sent tals-
vert fé nú með póstskipinu til Hafnar, að minnsta kosti 4—5
þúsundir rd. hvort. Eigi eru þó félög þessi, að því oss hefir
skilizt, hlutafélög, heldur leggur hver félagsmaður fé til kaup-
anna eftir því sem liann hefir megn til og vilja, líkt og verið
hefir í félagi þeirra Magnúsar í Bráðræði og hans félaga. Álft-
nesingafélagið ritaði hlutafélaginu hér í Reykjavík til og var það
bréf borið fram á félagsfundinum 2. d. þessa mánaðar; huðu
þeir Reykjavíkurfélaginu að ganga í félag sitt; en kostirnir voru
þannig lagaðir, að engum fundarmanni gat látið sér í hug detta
að ganga að þeirn; því að þeir miðuðu allir að því að Reykja-
víkurfélagið skyldi sundrast og hverfa í hitt félagið; enda eru
lélög þessi stofnuð sitt á hvorum grundvelli." Urðu nokkrar
hlaðadeilur út af máli þessu. En liversu sem hér var um dæmt,
varð Reykjavíkurfélaginu augljós hnekkir, er bændur í nágrenni
bæjarins gerðu samtök með sér til þess að girða fyrir það, að það
gæti eflzt að tilstyrk nágrannasveitanna, sem þó var auðvitað
tryggilegast og hagkvæmast.
Aðalfundur í verzlunarhlutafélaginu í Reykjavík var hald-
inn 2. des. 1873. Þá voru hluthafar taldir um 235 og hlutaféð
um 11 þús. rd. í stjórn félagsins voru kosnir: Halldór Kr. Frið-
i'iksson, Jón Guðmundsson og Kristinn Magnússon. Sýnt er,
að menn vildu á þessurn fundi gera enn eina tilraun til þess að
fá Magnús Jónsson og fylgismenn hans inn í félagið og kusu
hann meira að segja í stjórn, en hann hafnaði því með öllu og
varð svo búið að hafa. Næstu daga var afráðið, að Jón Guð-