Menntamál - 01.12.1955, Blaðsíða 14

196
MENNTAMÁL
forvitni lesandans og að inngangurinn sé ekki of langur,
aðeins aðdragandi þess, sem á eftir fer.
í meginhluta ritgerðarinnar er sjálft aðalefnið tekið til
meðferðar. Efnisskipunin verður að miðast við, að aðal-
atriðin komi skýrt fram, stefnan sé ljós og eðlilegur hraði
fáist í ritgerðina. Nemandinn verður þar, sem annars stað-
ar í ritgerðinni, að gera mun á ágizkun og vissu, fullyrða
aldrei of mikið og gæta þess, að rétt sé með efnið
farið.
Hann verður að aðgæta vel, hvað hann velur í aðalkafl-
ann og hverju hann hafnar, gera sér ljóst, hvort atriðin,
sem hann hefur kosið að nefna, séu nægjanlega mörg til
að skýra tilganginn, og gleyma ekki að gera glögga grein
fyrir smáatriðum og dæmum, sem honum eru sjálfum kunn,
en skýra verður fyrir lesandanum. Hann verður einnig
að gæta þess að segja ekki sömu hugsunina tvisvar, nema
hann vilji, að þungi hvíli á henni, þreyta ekki lesandann
með óþarfa málalengingum, en reyna að láta áhuga hans
fara vaxandi, eftir því sem líður á ritgerðina.
Niðurlagið er oft vandasamasti kafli ritgerðarinnar.
Allir vita, að lokaorðin hafa oftast varanlegustu áhrifin,
og er oft undir þeim komið, hvaða skoðun lesandinn hefur
á ritverkinu að lestrinum loknum.
1 niðurlagi er oft greinargerð fyrir afleiðingu, mati og
niðurstöðu þess, sem fjallað er um í meginhlutanum, eða
stutt yfirlit yfir aðalefni ritgerðarinnar, og loks getur
lokakafli meginmálsins verið niðurlag. Stundum getur
nemandinn skírskotað í niðurlagi til þess, sem hann hefur
sagt í innganginum, tengt þannig saman upphaf og endi,
til þess að heillegri svipur fáist á ritgerðina.
Kennarar verða að hafa það í huga, að hin venjulega
efnisskipting á ekki við hvaða viðfangsefni, sem er, og er
engan veginn einhlít. Hún hefur þó þá kosti, að nemand-
inn getur tekið efnið fastari tökum, mótað það betur og
honum vex það ekki eins mikið í augum og áður, en við