Skírnir

Årgang

Skírnir - 01.01.1917, Side 110

Skírnir - 01.01.1917, Side 110
'Skirnir] Um heiti hljóðfæra og önnur hljómfræðisorð í íslenzkn. 103 Eg kann ekki við orðiS »nóta« um »tasto« (tangent er rang- nefni). Nóta merkir annars tóntákn eins og í öðrum málum, og er þess vegna óheppilegt og óhentugt að hafa það um alt annað. ■Eg. Bting upp á »tasti,« sem getur orðið alíslenzkt orð. Nóta er líka iif útlendum uppruna. »Tastiera« (klaviatur) væri þá rétt að kalla »tastaborð.« Eftir er mannsröddin, sem eiginlega er einskonar blástur- hljóðfæri. Henni er alment skift í b a s s o (primo basso og se- •cundo basso), baritono (basbariton og tenorbariton), t e n o r e (primo tenore og secundotenore), alto (þegar þessi rödd er mjög •djúp er hún kölluð contralto) og soprano (primo soprano og secundo soprano eða mezzo soprano). Heiti þau sem notuð eru í »N ý dönsk orðabók« eru ekki góð. Að kalla tenore og alto milliraddir er miðnr hent- ugt, þar sem t e n o r e er hæzta röddin í karlakór, a 11 o d/psta röddin í kvennakór. Aðeins í »ósamkynja kór« eru þær milli- •raddir. Betra að viðhafa ítölsku heitin, en að íslenzka þau sem framast má verða. Á ítölsku eru þau öll karlkend, og færi bezt á ■því að karlkenna þan líka á íslenzku; enda eru orðin bassi og tenór þegar karlkend. Heitin myndu þá verða þessi: Bassi (undirb. og yfirb.) — h á b a s s i (basbariton), djúptenór (tenorbariton) — tenór — alti (djúpalti = contralto) — sópraai (djúpsóprani). Það að einn syngur, má kalla »e i n s ö n g« og lagið »e i n- söngslag«. Só hinsvegar leikið á eitt hljóðfæri má kalla það »einslátt« og »einsláttarlag«. Manninn, er sycgur má kalla »einsöngvara« (solist), hljóðfærið »e i n - sláttar-hljóðfæri«. Duetto verður þá » t v í s ö n g - u r «, » t v í s ö n g s 1 a g «, » t v í s 1 á 11 u r « o. s. frv. Terzetto ;» þ r í s ö n g u r «, t r i o » þ r í s 1 á 11 u r « o. s. frv. Quartetto »fersöngur« og » f e r s 1 á 11 u r « o. s. frv., quintetto »fimsöngur«, sextetto »sexsöugur«, septetto »sjösöngur, octetto »áttasöngur«. Mennirnir, er syngja tvísöng, eru tvf- söngvarar; menn, er syngja þrísöng, mynda þrísöngsflokk, menn, er syngja fersöng, mynda fersöngsflokk o. s. frv.1) og líkt má segja nm hljóðfærin : þrísláttarflokk o. s. frv. Þegar fleiri eru íjöngvarar en 8, eru þeir kór, þegar fleiri eru hljóðfæri, mynda þau o r - U E. t. v. eru heitin söngþrímenningnr, söngfjór- ffleniiiignr o. s. frv. enn betra.
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121

x

Skírnir

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Skírnir
https://timarit.is/publication/59

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.