Skírnir - 01.04.1920, Qupperneq 21

Skirnir] Elías Lönnrot og Kaleyala. 99
hann hefir framið, fær það honum þeirrar örvæntingar, að
hann fyrirfer sér (31—36).
Upp frá þessu er efni allra söngvanna, nema hins
8iðasta, ófriður milli landanna Kalevala og Pohjóla. Þeir
frændur, synir Kalevu, efna til mikillar herferðar aðal-
lega í þeim tilgangi að ná töfravélinni Sampó, því að
þeim blæðir í augum uppgangur Pohjóla-búa, sem vélin
hefir flutt nægtir allra hluta, svo að þeir geta lifað
áhyggjulausu lífi í hversdagslegum fagnaði. Á þeirri her-
ferð smiðar hinn vitri söngvari Váinámöinen fyrstu »kan-
teluna« úr geddu-kjálka. Leikur hann á hana af slíkri
fádæma list, að hreimur tónanna hrífur alla. Hin lifandi
Qáttúra heillast af yndisleik þeirra, mennirnir komast við,
svo að þeir fá ekki tára bundist, og jafnvel guðirnir verða
frá sér numdir af fögnuði. Svo fara leikar um síðir, að
þeir Kalevu-synir ná Sampó á vald sitt og halda með
hana heim á leið. En Louhi drotning veitir þeim eftir-
för í arnarlíki og ræðst á þá; sekkur þá Sampó í sjávar-
ájúp og mölbrotnar á mararbotni. Að eins örlitlum brot-
uQi úr henni skola öldur hafs upp að ströndum Kalevala-
lands, og verður það upphaf eilífs gengis og gæfu
Suomíu (þ. e. Finnlands) Með óumræðilegum visdómi
8ínum og styrkleika tekst. Váinámöinen upp frá þessu að
Verja land sitt gegn öllum féndaárásum, svo að velferð
þess er borgið um aldur og æfi. (37 — 49)
í síðasta kvæðinu (50) vottar fyrir baráttu kristnu
trúarinnar og heiðinna hugmynda landsins barna: Mærin
Mariatta verður þunguð af því að eta týtuber í skógi og
elur son. Váinámöinen dæmir sveininn til dauða, en fær
ekki fram komið vilja sínum. í stað þess er sveinninn
skírður til konungs yfir Kyrjálalandi. í sárri gremju yfir
því að sjá öll ráð tekin úr höndum sér, fer hinn gamli
vitri sjáandi af landi burt alfari, en skilur þó eftir kan-
telu sina og söngva, Finnlandi til ævarandi fagnaðar.
Svo einstakt er söguljóða-kerfi þetta í sinni röð, og
8Ve aðdáanleg á köflum skáldleg fegurð þess, að engin
7*