Skírnir - 01.04.1920, Qupperneq 25

Skiroir]
Elías Lönnrot og Kalevala.
103
er hinn listhagi Ilmarinen smíðaði, og aldrei mun sökkva
i sjávardjúp gleymskunnar, meðan finsk tunga er töluð
Úr Kalevala hefir hin unga finska þjóð ausið sér
andlegan þrótt, og hin unga finska menning nýja krafta
til vaxtar og þjóðlegrar þróunar. Hún hefir innblásið
listamenn þjóðarinnar, skáld hennar og rithöfunda, og er
því sann-nefnd grundvöllur hinnar finsku nútímamenn-
ingar. Og þótt svo færi, sem vonandi aldrei verður, að
hnska þjóðin hyrfi úr tölu þjóðanna og finskt þjóðerni
liöi undir lok, þá mun Kalevala standa eftir sem fagurt
°o óbrotgjarnt minnismerki andans kraftar hinnar finsku
Þjóðar og gera nafn hennar ódauðlegt meðal þjóðanna,
°o þá um leið nafn hans, sem gaf heiminum Kalevala-
söngvana, til ævarandi gleði þeim, er slíkt kunna að
naeta.
Saga Lönnrots, eftir að hann hafði lokið þessu af-
rek8verki sínu, er fljótsögð, að minsta kosti skal hér fljótt
yfii' sögu farið.
Árið eftir að nýja Kalevala kom út, var Lönnrot
fi°ðin kennarastaða í finskri tungu og þjóðlegum fræðum
við Helsingfors-háskóla. En ekki þáði hann það boð.
Mælti hann í þess stað sterklega með einum lærisveina
8inna og vina til þeirrar stöðu, og fékk sá hana. Það
Yar Castrén, er áður var nefndur sem þýðandi gömlu
úalevala á sænska tungu. En Castrén andaðist tveim
arum síðar, og nú var ekkert undanfæri fyrir Lönnrot.
>011 þjóðin* heimtaðí Lönnrot í þessa stöðu. Háskóla-
stúdentar sem einn maður sendu honum áskorun. V inir
fiuns og dáendur í hóp lærðustu manna þjóðarinnar lögðu
^jög fast að honum. »Lækna eigum vér marga betri en
Þig, en engan sem við iþig 'jafnast í þekkingu finskrar
tungu og þjóðlegra fræða«. Varð Lönnrot loks undan að
láta. 1854 fluttist hann til Helsingfors sem kennari við
fiáskóiann þar. Þær vonir, sem menn höfðu gert sér til
fians í því tilliti, urðu sér sízt til skammar, því að hér
^úátti með sanni tala um réttan mann á réttum stað.