Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1929, Blaðsíða 55

ÍÐUNN
Rabindra Nálh Tagore í Vancouver.
149
hafa eftir örfá atriði, og styðst við endursögn blaðamanns
nokkurs, hraðritaða orðrétt eftir ræðumanni.
Hann hóf mál sitt með því að staðhæfa, að bein sam-
vitund vor við veruleikann sem markmið í sjálfu sér
veitti oss fögnuð, og að listirnar væru tjáningarmiðill
þessa fagnaðar. í listrænum tjáningum vorum leitumst
vér við að gera sígilda viðurkenningu vora á hinu innra
sifjasambandi milli veru vorrar og hvers þess, sem vér
sjáum. I oss vakir stöðug þrá þess, að verða fullskygnir
sjálfra vor, og sú þrá vor fær svölun, þegar einhver
staðreynd, sem hefir sérstakt veruleikagildi fyrir oss,
vekur hjá oss tilfinningar. Tilfinningar ljá vitund vorri
lit, vér sjáum sjálfa oss hvað ákveðnast, þegar hugur
vor er hrærður af einhverri kend. ... Hlutverk allra lista
er að vekja hug vorn til raunskynjunar, sem örvi ímynd-
unarafl vort til samvitundar, er birti oss vorn eigin per-
sónuleik í litrófi tilfinninga. ... Ræðumaður sagði dæmi af
kínverskum vini sínum, er þeir voru á gangi úti á stræti
í Peking. Kínverjinn vakti alf í einu athygli hans á asna
einum. Hér var þó ekki um neitt að ræða, sem hefði
mátt kalla fagurt né sjaldgæft, — ekkert tákn hugmyndar
um nytsemi og því síður um frumspekileg sannindi, —
dýrið hafði ekki rétt til að þiggja viðurkenningu, nema
fyrir blábera hluthöfn í tilvist þess heims, þar sem athug-
andinn sjálfur var hluthafi. Framkoma hins kínverska
vinar ræðumanns minti hann strax á kínversk ljóð, þar
sem tilfinningin um veruleikann er tjáð í svo einföldum
myndum vegna þess, hve rík næmni skáldanna er fyrir
einföldustu staðreyndum lífsins.
»1 öllum sönnum listum, bókmentalegum og öðrum,
hafa menn leitast við að tjá venjulegar tilfinningar í
óvenjulegu formi, án þess að það væri um leið óeðlilegt.
... I ýmsum nútímaskáldskap virðist mönnum hafa sézt