Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1929, Blaðsíða 93
IÐUNN
Ur hugarheimum.
187
seiðkatli, er vér nefnum alheimsgeiminn? Björtu, tindr-
andi stjörnudeplarnir, sem virðast vera heimkynni friðar
og kyrðar — hvað eru þeir? Stórkostleg ferlíki, sem
geysast um geiminn með undrahraða. Sjóðandi eldsbál,
þar sem ofsafengin öfl eru að verki, þar sem glóandi
efnið ólgar og byltist með gný og hávaða og ólátum
svo feiknkendum, að ekkert mannlegt eyra mundi þola
að heyra slíkt. Eins og Fenrisúlfar, leystir úr fjötrum,
æða hvirfilvindarnir í viltum hringdansi og sveifla gló-
andi efnisdyngjum, sem geta verið meiri að rúmtaki og
þunga en öll jörð vor, þúsundir mílna út í rúmið. A
næsta vetfangi sogast svo þessi feiknaský inn í eldhafið
aftur. Og yfir þessum vellandi óskapnaði ríða ofsalegar
reiðarþrumur án afláts. — Þannig er kyrðin í geimin-
um — þetta, sem vér köllum »hina hljóðu nótt«. Vér
heyrum ekkert, og það, sem vér þykjumst sjá, er ein-
tómar sýnvillur. Veruleikann skynjum vér ekki.
Himinhnettirnir virðast fylgjast að, eins og væru þeir
festir á veltandi hvolfið. Skynvilla! Þeir ganga allir hver
sína braut, í ýmsar áttir og með hraða, sem getur numið
meira en hundrað kílómetrum á sekúndu.
Sólin rís sigurbrosandi af beði árroðans á hverjum
morgni, rennur dagbraut sína yfir himinhvolfið og geng-
ur undir á kvöldin bak við vesturfjöllin. Svo virðist oss,
en þarna draga skynjanir vorar oss aftur á tálar. I raun
réttri er það jörðin, »hin steini studda fold«, sem veltur
um sjálfa sig og gengur þar að auki ársbraut sína um-
hverfis sólina. En það getum vér ekki séð.
Nóttin — hverskonar fyrirbrigði er það? Það er
skuggi þeirrar jarðar, er vér búum á. Þessi skuggi er
keilumyndaður, og nær toppur keilunnar langt út fyrir
braut mánans. Vér sjáum ekki þennan skugga af því,
að vér erum inni í honum. Hann þekur alt umhverfið
og sveipar einnig himinhvolfið myrkri og nótt. En þetta
er ekkert annað en stórkostleg skynvilla. 1 alheimsgeim-
inum er hvorki nótt né dagur. í rúminu ríkir eilíft niða-
myrkur. En ljósvakinn, sem fyllir rúmið, skelfur af
straumum og bylgjum, er berast í allar áttir með hraða,
sem hugann getur ekki grunað, hvað þá að skynjanirn-