Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1929, Blaðsíða 60
154
Sauðnaut.
IÐUNN
en það felur þó í sér allgóða lýsingu á dýrinu. Vísinda-
menn voru lengi ekki á eitt sáttir um, hvaða sess ætti
að skipa því í dýraríkinu, hvort ætti heldur að telja það
til sauðfénaðar eða nauta. Það hefir ýmsa nokkuð skýra
eiginleika beggja þessara tegunda. Eftir ítarlega rann-
sókn hafa þeir komist að þeirri niðurstöðu, að dýrið sé
ekki afsprengi þessara tegunda, heldur eigi það sinn
eigin sjálfstæða þroskaferil framan úr fyrri jarðöldum.
Það gengur annars víða undir nafninu »moskusuxi«,
sem ýmsir kunnugir menn telja algert rangnefni. Vil-
hjálmur Stefánsson segir t. d. um það heiti:
»Eg hefi ekki grafist fyrir um það, hver hafi fyrst
komið þessu rangnefni á dýrið. Ef til vill hefir það verið
enskur skipstjóri fyr á tímum, sem hefir verið meiri
sjómaður en dýrafræðingur og álitið þetta vera sama
og moskusdýrið í Asíu, eða að hann hefir verið meiri
kaupmaður en vísindamaður og viljað koma mönnum á
þá skoðun, að hann hafi þarna fundið námu að hinu
dýrmæta moskus-ilmefni, sem forfeður vorir sóttust svo
mjög eftir. Það hefir verið brella, sem raunar var ekki
einsdæmi fyr á öldum. Eitthvert ljósasta dæmi þess er,
þegar Eiríkur rauði gaf Grænlandi nafn, »því at hann
kvað þat mundu menn fýsa þangat, er landit héti vel««.
Hinn frægi norski norðurfari, Otto Sverdrup, segir:
»Eg hefi skotið mikið af þessum dýrum, drukkið mjólk-
ina úr kúnum, og aldrei orðið var við neina moskus-
lykt«. Hann breytir því heiti dýrsins og kallar það á
heldur „aerhýr", „lambkálfur" o. s. frv. Mér hefir dottið í hug að
nefna þau loðnaut. Það lýsir þeim sæmilega, en yrði þægilegra í
notkun. Maður mundi þá segja „loðkýr", „Ioðkálfur" o. s. frv. Ég
nota þó ekki þetta heiti að svo stöddu, ef vera kynni að einhver
fyndi annað hentugra.