Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1929, Blaðsíða 64

158
Sauðnaut.
IÐUNN
hættu að þeim, fara þau saman í hnapp, mynda skjald-
borg þannig, að fullorðnu dýrin eru yzt með hausana
út, en kálfar og ungviði fyrir innan. Ekkert rándýr ræður
við þær hörðu krúnur, sem eru eins og samfeldur veggur
yzt í hringnum. Smá-útrásir kváðu þau gera, ef óvinurinn
er rétt kominn að þeim, taka dálítið stökk beint út og
nota þá bæði hornin og lappirnar, þ. e. þyngd sína, til
þess að granda óvininum. En þessi varnarstaða, sem
hefir reynst þeim örugg gagnvart ferfættum óvinum, er
beinlínis orsökin í tortímingu þeirra, þegar maðurinn
kemur til skjalanna. Þau hreyfa sig ekki úr stað, þó þau
séu skotin niður úr ofurlítilli fjarlægð, og þarna getur
veiðimaðurinn fyrirhafnarlaust strádrepið allan hópinn.
Þær eru hroðalegar, margar sögurnar af sauðnauta-
veiðum norðurfara. Sjálfum ofbýður þeim oft og einatt
aðfarirnar. Oftast er það af nauðsyn, að þeir gera þetta,
bæði til þess að tryggja sér, að ekki verði fæðuskortur
hjá þeim, og eins af því, að þeim er nauðsyn á nýmeti.
En þess munu líka dæmi, og þau ekki fá, að það sé af
drápgirni einni saman.
Það eru ekki aðeins hvítir menn með hin fullkomnu
skotvopn sín, sem drepa heilu hjarðirnar af sauðnautum.
Skrælingjar strádrepa þau einnig með lélegum bitvopn-
um. Þeir siga hundum sínum á hjörðina, sem þá skipar
sér í hnapp til þess að verjast hundunum, hnífum sínum
hafa þeir fest við dálitlar stengur og stinga svo dýrin
hvert af öðru, unz ekkert stendur uppi. Vilhjálmur
Stefánsson segir um þetta:
»Það er stundum alveg augljóst, að stórar hjarðir af
sauðnautum hafa verið drepnar af Skrælingjum. Við
höfum fundið beinagrindur af meira en 20 dýrum, sem
lágu á einum og sama stað. Ávalt þóttumst við sá merki
þess, að nokkuð hefði verið hirt af ketinu. Það er þó