Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1929, Blaðsíða 85

Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1929, Blaðsíða 85
ÍÐUNN Heimskautafærsla. 179 En jökulrispur á klettum víðsvegar um land alt, alla leið út í sjó, sýna, að land vort hafi einhverntíma, nfl. á jökultímanum, verið reglulegt ísland. Landið hefir þá mátt muna sinn fífil fegri, eins og það reyndar má enn, er hér óx túlípantré og annar suðrænn gróður á míocen- tímanum. Túlípantréð vex nú í Bandaríkjum Norður- Ameríku, en þó ekki norðar en á 40° n. br. Tré þetta hefir verið ræktað á sunnanverðu Irlandi, en þar ber það ekki þroskað fræ. Menn hafa bent á það, að ýmsar tegundir jurta, trjáa og dýra geti lifað í mjög ólíku loftslagi, og einnig að jurta- og dýraleifar geti borist langar Ieiðir með ám og hafstraumum, svo að gæta þurfi allrar varúðar, er menn álykti um loftslag landa á löngu liðnum tímum af leifum jurta og dýra, sem finnast í jarðlögum. Og jöklar eru í hitabeltinu, eins og kunnugt er. Það er að vísu rétt, að ýmsar tegundir jurta, trjáa og dýra lifa í löndum með mjög ólíku loftslagi, eins og t. d. einirinn, sem er útbreiddur um 25 breiddarstig á austurhelmingi jarðar eða nálægt því. Og ýms dýr flakka víða, t. d. hreindýr, hvalir, fuglar o. fl. dýr. En nú er það yfirleitt þannig, að jurtir og dýr laga sig æ betur og betur eftir lífsskilyrðum þeim, sem þau eiga við að búa, eða deyja út ella. Það væri þess vegna undarlegt, ef jurtir, tré og dýr, sem lifað hafa í heimskautalönd- unum, en eru horfin þaðan nú til heitari landa, hefðu lifað í heimskautalöndunum við hin sömu óblíðu lífskjör og nú eru þar, en gætu það ekki nú. Hins vegar getur það verið vafasamt um sumar leifar jurta, trjáa og dýra, hvort lifað hafi þar, sem leifarnar finnast nú, eða séu aðfluttar. Þannig vita menn, að trjáreki er oft kominn langt að. En svo er það líka víst, að steingerður hita- beltisgróður, sem fundist hefir í ýmsum köldum löndum, er ekki aðfluttur, heldur hefir hann vaxið þar, sem stein- gervingarnir eru nú. Smágert lim, blöð og ávextir meðal þessara Ieifa sýna það, því að ekkert af því getur verið komið langt að. Slíkar leifar jurta og trjáa hafa fundist í ýmsum mjög köldum löndum (82° n. br., 85° s. br.). Sum þessara landa eru nú algerlega eða því nær gróð-
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116

x

Iðunn : nýr flokkur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Iðunn : nýr flokkur
https://timarit.is/publication/442

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.