Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1929, Blaðsíða 96

190
Ur hugarheimum.
IÐUNN
Ég hefi í þessum orðum mínum einkum látið hugann
dvelja við þessa tvo meginþætti í lífi hvers starfandi
manns: að afla fjár og frægðar, og ég hefi reynt að
sýna mismun þessara tveggja aðalþátta, en það væri
hræðileg grunnfærni í meðferð þessa efnis, ef ég mint-
ist ekki á þriðja þáttinn, sem er þeirra mest verður. En
mér fer þá eins og óspiltri ungmey, sem ekki gelur nefnt
nafn þess, er hún ann heitast, án þess að roðna. Ég
hefi naumast einurð á að minnast á þann þátt mann-
lífsins. Ég finn vanmátt minn til að skilgreina hann eins
og honum hæfir. — Sá þáttur er störf þeirra, sem aldrei
ætlast til frægðar eða launa. — Störf þeirra, sem sjald-
an hljóta frægð eða laun, fyr en »torfan kyssir náinn*.
— Það eru störf hinna óeigingjörnu, það eru störf
móðurinnar í þágu barnsins síns, það eru störf hug-
sjónamannsins fyrir hugsjón sína, — og það eru störf
listamannsins fyrir listina.
I þessu sambandi langar mig til að segja ykkur ofur-
litla sögu. Hún heitir: »Ljós í horni«.
Það var einu sinni lítil stúlka, sem hét Villa. Hún
vann á stóru heimili. Störf hennar voru fábrotin. Hún
átti að þrífa hnífa og skeiðar og alt sem óhreinkaðist í
eldhúsinu. Hún sat oftast í sama horninu, fægði hnífana
og raulaði fyrir munni sér:
„I veröldinni er dimt,
við verðum því að lýsa
hver í sínu horni.
Eg í mínu — þú í þínu,
þá mun fara vel".
Sagan segir, að alt heimilisfólkið hafi gjörbreytt hátt-
um sínum til hins betra, fyrir eftirdæmi litlu stúlkunnar.
— Hún ætlaðist ekki til frægðar, og hún var ekki að
metast um laun, en hún lýsti upp hornið sitt.
Það er dimt í veröldinni enn. Við verðum því að
lýsa. Hver í sínu horni, og þá ber hvergi skugga á.
Það er talið hverjum vaxandi manni nauðsyn að setja
sér öðruhvoru takmark. Setja sér ákveðið mark og
keppa að því með drenglund og karlmensku. — Það er