Iðunn : nýr flokkur - 01.12.1929, Page 20
342
Dularfull fyrirbrigöi f fornritum vorum.
IÐUNN
holt til greftrunar. Fyrir því færir hún tvær ástæður í
sögunni. Onnur er sú, að henni segi svo hugur um, að
sá staður muni nokkura hríð verða göfgastur hér á
landi. Það er auðvitað ekkert óhugsandi, að Þórgunna
hafi séð þetta fyrir. En síðari ástæðan virðist tilbúningur
síðari tima. Hún er sú, að þá muni vera kennimenn í
Skálholti til þess að veita henni yfirsöngva. Mér skilst
svo, sem engir kennimenn hafi þá verið komnir í Skál-
holt. Onnur fyrirmæli Þórgunnu eru þau, að rekkju
hennar og rekkjutjald skuli brenna í eldi, því það muni
engum að nytjum verða. Um þessa skipun sína segir
hún þetta: »ok mæli ek þetta eigi fyrir því, at ek unna
engum at njóta gripanna, ef ek vissa, at at nytjum mundi
verða, enn nú mæli ek því svo mikit um«, segir hún,
»at mér þykkir ilt, at menn hljóti svá mjök þyngsl af
mér, sem ek veit at verða mun, ef af er brugðit því
sem ek segi fyrir«. Þar sem nú Þórgunna neitar þvt af-
dráttarlaust, að hún leggi þungan hug á þann, er kynni
að eignast gripi hennar, þá er hún vill láta brenna, þá
gefur sagan enga skýringu á því, hversvegna svo mikið
ilt verði að hljótast af því, ef út af þessum fyrirmælum
hennar er brugðið. Og eg held ekki að það mál verði
skýrt. Bóndinn vill haga sér eftir því, sem hún hefir
boðið. En hann fær því ekki ráðið fyrir konu sinni.
Hún vill ekki að þvílíkar gersemar séu brendar.' Þetta
sé ekki nema öfundarmál eitt, hún hafi engum unnað
að njóta, og engin býsn muni eftir koma, þó að slíku
sé breytt. Þóroddur bóndi er tregur, en kona hans
leggur þá hendur um háls honum og biður hann að
brenna ekki rekkjubúnaðinn. Honum gengst hugur við,
og úrslitin urðu þau, að hann brendi dýnur og hægindi,
en hún tók það til sín, sem dýrmætast var, silkiábreið-
una, blæjurnar og rúmtjöldin.