Iðunn : nýr flokkur - 01.12.1929, Side 60

382
Myndin af Bólu-Hjálmari.
IÐUNN
Hjálmar þó heldur friðland, en þangað bárust þó sög-
urnar. Vera má, að það hafi haft einhver áhrif á okkur
drengina, sem vorum látnir fylgja honum. Skýrasta
dæmið upp á óvináttu manna við Hjálmar er sagan af
Guðmundi í Árbæ og fyrirsát hans fyrir Hjálmari (Sunn-
anfari 1900, VIII. 1, bls. 6). Hjálmar hafði ort Tíma-
rímu um Austurdælinga, kallað Guðmund »rógbera«, og
sagði að »illa greri hrúður hár« til að gefa í skyn að
Guðmundur hefði haft geitur. »Jökulsá hin eystri
(stendur í Sunnanfara) rennur eftir Austurdal og er
versta vatnsfall. Skamt fyrir neðan Árbæ gengur fram
að henni snarbrattur melur. Á sumrin var gengið framan
í þeim mel eftir götuslóðum! En á vetrum lagði svell-
bunka fram af honum ofan að ánni, og þá þótt engum
fært framan í melnum, nema Hjálmari. Hann ómakaði
sig aldrei upp á melinn, því hann var fyrirtaks fimleika-
rnaður*.
»Nokkuð fyrir utan melinn, en hinumegin við ána, er
bærinn Skatastaðir. Þar átti Hjálmar helzt friðland og
kom þangað stundum. Fyrir neðan bæinn er kláfur á
ánni, og þaðan er hans gætt. En aldrei lét Hjálmar
leysa kláfinn fyrir sig, heldur fór hann yfir ána á kláf-
strengjunum einum*.
Um vetur einn í ísalögum hafði Hjálmar farið inn að
Árbæ og út að Ánaslöðum. Guðmundur setti þá út börn
sín til að gæta ferða Hjálmars, er hann kæmi aftur.
Einar H. Kvaran lýsir Guðmundi svo: »Hann var lágur
maður, dökkhærður, harðlegur og afar-snarlegur, jafn-
gamall maður* sem hann var. Þegar honum er sagt til
Hjálmars, fer Guðmundur niður í melinn og situr þar
fyrir Hjálmari við svellbunka, og ætlaði að færa hann
í Jökulsá, þegar hann kæmi. En biðin verður löng og