Eimreiðin - 01.09.1966, Qupperneq 68
248
eimreiðin
Það er óþarft að skýra fyrir íslendingum, hvað hann átti við, og
ég ætla ekki að rekja þessa ræðu hans frekar. En ég man, að hann
lauk þessum pistli með þeim orðum, að lýðræðislegur réttur væri
tengdur sæmd — og sæmdin hinu sanna hugrekki. Það segir sig
sjálft, að íslendingur hlaut að verða snortinn af slíku handtaki fra
dönskum manni og búa að því um áraraðir. Það var sem skyndilega
slægi niður í mér þeirri hugsun, að ef til vill gæti ég orðið þjóð
minni að einhverju liði í þessu máli, ef ég á sama hátt og þessi
ræðumaður reyndi að flétta það inn í þjóðmál Dana sjálfra. En
hugmyndin var mér ekki óblandin ánægja, því að draumurinn uffl
að verða skáld fyllti hug minn, en nú fannst mér eins og ég væri
þvingaður til einhverrar uppgjafar á því sviði.
En í bjartsýni æskunnar veltir maður ekki lengi vöngum yfir
þess konar hugrenningum. Þegar ræðu Bukdahls var lokið, dustaði
ég af mér allt þunglyndi eins og ryk, og hugðist fá mér kaffi. Aðrir
áheyrendur virtust í sömu hugleiðingum. Ræðuhöldin höfðu farið
fram utan dyra, en nú lá leið allra að stóru húsi í nágrenninu. Ekki
man ég, hvort þetta var samkomuhús, hótel eða þinghús, því að
hugarástandi mínu var þannig varið, að ég tók minna eftir uffl-
hverfinu en gerendum dagsins. Ég gekk á eftir einhverjum hnar-
reistum herramönnum, en þegar inn í húsið kom, varð mér það
ljóst, að ég var þarna í æpandi mótsögn við umhverfið. Þegar eg
hengdi húfuna mína á snaga í anddyrinu, lenti hún óðara í félags-
skap með pípuhatti og öðrum fínum höfuðfötum. Ég sá, að ég hlaut
að hafa valið inngang, sem ekki var ætlaður almennum áheyrend-
um. Ég var flibbalaus og fannst sem ég væri þarna eins og iÉa
gerður hlutur og óskaði mér niður úr gólfinu. En einmitt í þessu
kom ræðumaðurinn inn úr dyrunum. Hann var í fylgd með tveim-
ur heldri mönnum, sem ég þóttist vita að væru borgarstjórinn og ef
til vill einhver ráðherra. En ræðumaðurinn var tilgerðarlaus í klæða-
burði og hárið flagsaðist í allar áttir. En í augum hans brann log1*
og hann virtist sjá og skynja allt í kringum sig á svipstundu. Hann
leit á utansveitarmanninn, síðan snöggt á hina, og þegar augu hans
hvörfluðu að hattasnagnum mælti hann:
„Já, hvað gæti ekki komið fyrir á þessum alvörutímum, ef húfan
yrði álitin hattur, að ekki sé talað um yfirstéttarhatt!“
Danska þjóðin er þannig gerð, að þótt kímnisflugurnar geti stung-
ið illilega, taka menn þeim eins og flögrandi fiðrildum. Þetta er