Eimreiðin - 01.05.1967, Qupperneq 63

JEPPE AAKJÆR OG GUÐMUNDUR INGI
151
sem Aakjær kvæntist, settist hann á skólabekk að nýju og varð
stúdent 1895.
Framan af árum sá Aakjær sér farborða með fyrirlestrahaldi og
skólakennslu. En eftir þrítugt fór hann að gefa sig æ meir að skáld-
skap, og árið 1899 gaf hann út sína fyrstu ljóðabók, „Derude fra
Kærene“, undir áhrifum frá Karlfeldt, sem raunar var aðeins þrem
árum eldri, en hafði þá þegar gefið út sína fyrstu ljóðabók, „Vild-
marks- och Kárleksvisor“ (1895), og minnir bókaheitið hjá Aakjær
á nafn ljóðabókar Karlfeldts. Vakti þessi fyrsta bók Aakjærs fremur
litla eftirtekt, þó að þar væru ýmis góð kvæði. En með Ijóðasöfnun-
um „Fri Felt“ (1905) og „Rugens Sange og andre Digte“ (1906)
varð Jeppe Aakjær frægur, enda munu ýmis beztu kvæðin í þeim
tryggja honum varanlegt rúm í danskri bókmenntasögu á ókomnum
tíma. í formála fyrir „Rugens Sange“ kemst skáldið svo að orði:
„Sumarið 1905 kom ég heim til Kaupmannahafnar með hugmynd-
ina að „Rugens Sange.“ Ég var gagntekinn af henni. Ég gekk hvern
sólskinsdaginn eftir annan yfir akrana hjá Jebjerg-mýri og hlýddi
á söngrænan tón vepjunnar. Hið innra með mér var ólga, sem
nálgaðist sprengingu, en kvæðin vildu ekki falla í form. Van-
máttugur og grátandi yfir vonbrigðunum háttaði ég hvert kvöld.
Ég reyndi að skipta um verustað, fór til Vestur-Jótlands. Þar varð
til haustkvæðið: „Nu er sæden lang og gul.“ Meira gat ég ekki gert
þá.“ Hann sneri aftur til Kaupmannahafnar sem niðurbrotinn
maður. Skömmu eftir nýár 1906 fór hann á vit nokkurra góðra vina
á Jótlandi, og „nú ortu kvæðin sig sjálf að nýju. Stundum urðu til
þrjú kvæði á sólarhring. Þetta voru þær hamingjusömustu stundir,
sem ég hef lifað. . . . Það var í febrúar, rnikill snjór á jörð. Ég fór á
fætur hvern morgun við sólarupprás, gekk langar leiðir um fáförula
stigu út á heiði. Á þessum gönguferðum myndaðist hrynjandi kvæð-
anna. Ég hafði stælt hana upp úr frosinni möl, sem fyrir áhrif frá
geislum vetrarsólarinnar minnti á gullið raf. Þegar ég kom heim
í kvistherbergið mitt, gat ég auðveldlega fyllt formið með fögrum
hughrifum haustsins“.
Árið 1909 kom út ljóðabókin „Muld og Malm“, sem skiptist í
4 kafla. Voru meðal þeirra kvæði urn Robert Burns og þýðingar
á Ijóðum hans, er sýna dálæti það, sem Aakjær hafði á hinum skozka
skáldbróður. En hvorki stóðst ljóðasafn þetta né þau, sem á eftir
fóru, samanburð við „Fri Felt“ né Rugens Sange“, þó að í þeim
öllum væru ágæt kvæði innan um.