Eimreiðin - 01.05.1967, Síða 80

168
EIMREIÐIN
Kirkjuferð er mér minnisstæð. Jörpum hesti af Guðbrandsdalskynt
var beitt fyrir vagn óðalsbóndans. Tveir synir bónda, komnir undir
tvítngt eins og ég, áttu fullt í fangi með að hemja þann jarpa, er hann
var settur fyrir vagninn. Fjörið leiftraði í tinnudökkum augunum,
hver taug titraði, hver vöðvi var þaninn, eins og væri hann veðhlaupa-
hestur í upphafi keppni, en hann stilltist þegar, er hann fann taumana
komna í hendur ekilsins, óðalsbóndans. Við hlið hans sat kona hans,
ávallt jafn glaðlynd og kát, en hann alvörugefinn, stundum þungbúinn,
nú hátíðlegur á svip. Einn sonanna sat mér við hlið, en gegnt okkur
tvær telpnanna með sálmabækurnar sínar í höndunum.
Ekið var eftir þjóðvegi lengst af, þar sem furuskógur hávaxinn var
á báðar hendur. Svo hratt brokkaði sá jarpi, að mér fanns að við færurn
sem fugl flygi, og hraðinn ávallt jafn, og jafnlétt brokkaði hann alla
leiðina, 30 kílometra vegarlengd eða vel það. Og brokkhljóðið berg-
málaði um allan skóginn og lét vel í eyrum og sameinaðist bergmáli
klukknahljómsins, er komið var í námunda við kirkjustað. Það var
vagn við vagn og margt af kirkjufólkinu í þjóðbúningum. 1 kirkjunni
tóku allir þátt í sálmasöngnum og það órnaði af honum lengi á eftir
og mér fannst ómurinn af honum og klukknahringingunni hafa sam-
einast brokkhljóðinu á leiðinni heim og vera helgi yfir því.
Ég minnist líka guðsþjónustu og hátíðarsamkomu á Stiklastöðum.
Þar talaði Lars Eskeland, líklega mesti mælskumaður Noregs, eftir daga
Björnstjerne Björnson, — hann talaði á landsmáli og mér fanst það
fagurt í hans munni, og Jrað var sungið á landsmáli, Gud signe Norigs
land, eftir Arne Garborg, og Dei stod paa Stiklastad fylka til strid, den
gamla og so den nya tid, eftir Per Sivle.
Skömmu eftir komu mína fór einn sonanna, sextán-seytján ára
piltur til sumardvalar á óðali suður í Guðbrandsdal. Kvökl var, og
ég var eilthvað að rangla úti í skógi skamrnt frá bænum og heyrði allt
í einu blístrað og nam staðar. Pilturinn, sem að heiiuan fór, var kominn,
og hann sagði mér alla söguna. Elann undi ekki vistinni fyrir heimþrá
— og strauk heim. Elann kom með næturlest til Steinkær og hafði svo
falist í skóginum, því að hann óttaðist reiði föður síns. Og nú bað hann
mig að fara á fund móður sinnar.
Það erindi rak ég fúslega, því að löng kynni þurfti ekki til að sjá,
að hún var ein þeirra kvenna, sem allt mildaði, og jafn augljóst var,
að bóndi hennar virti hana og dáði.
Pilturinn fór til vinnu sinnar að morgni. Undir hádegi um daginn
gekk faðir hans til mín og sagði eitthvað á þá leið, að mér mundi víst
hafa fundist sonurinn kjarklítill.
Mér datt ekki annað í hug til svars en að segja frá atviki sem ég
hafði verið vitni að, er unglingi á íslenzku heimili var skipað að vinna