Hugur - 01.01.1996, Síða 17

Hugur - 01.01.1996, Síða 17
Af tvennu illu 15 okkur nú allur munur á því og hinni upphaflegu sögu um Þórð á stofu sex þar sem honum var slátrað fyrst. Rosenberg viðurkennir að vísu fúslega að þama sé gloppa í reglunni en bætir við að í hana megi staga í slíkum undantekningartilfellum með útreikningi á kostnaði og nytjum.12 Það þýðir hins vegar lítið að hengja hatt sinn á þessa reglu sem slíka ef við getum ekki nýtt hana nema með því að leita á vit nytjalögmála til að skera úr um hvenær reglan stenst eða bregst og til að koma í stað hennar í síðara tilvikinu. Er þá ekki eins gott að ráðast undir áraburð nytjastefnunnar strax í upphafi? Þriðji kosturinn er sá sem Philippa Foot ber fram í stað reglunnar um tvenns konar afleiðingar. Hann veltur á að skipta skyldum okkar við annað fólk í tvo meginflokka: kalla aðrar (með orðalagi Þorsteins Gylfasonar) taumhaldsskyldur og hinar verknaðarskyldur: Taumhaldsskyldur kveða á um að við gerum ekki öðrum mein, meiðum þá ekki né deyðum. Verknaðarskyldur eru hins vegar skyldur okkar til verka, til að koma öðrum til hjálpar í neyð, svo sem að hð- sinna manni sem fengið hefur aðsvif á götu eða bjarga bami sem dottið hefur í Tjömina.13 Þar sem þessar tvær skyldugerðir stangast á skulu svo taumhalds- skyldumar ráða; ella ber, að öðru jöfnu, að þjóna hagsmunum sem flestra. í dæmisögu 1 rákust þannig á tvær verknaðarskyldur og læknirinn ákvað skiljanlega að sinna ftmm sjúklingum fremur en einum; í dæmisögu 2 rakst hins vegar taumhaldsskyldan gagnvart Þórði á við verknaðarskylduna gagnvart fimmmenningunum og þar varð sú síðarnefnda að víkja. í sögu 3 mætti gera ráð fyrir að tvær verknaðarskyldur rækjust á14 og við ættum því að grípa í handfangið en að í 4 skyldi taumhaldsskyldan gagnvart fituhlunknum verða yfirsterkari verknaðarskyldunni gagnvart verkamönnunum fimm. Þetta hljómar býsna sannfærandi, að minnsta kosti snöggtum betur en 12 Sama rit, bls. 101. 1 3 Þorsteinn Gylfason, „Lfknardráp", Morgunblaðið, 13. maí 1979, bls. 36. 14 Foot talar þar að vísu um að tvær taumhaldsskyldur rekist á („The Problem of Abortion... “, bls. 27), en það kann að stafa af því að í hennar afbrigði af sögunni er söguhetjan inni í stjómlausa vagninum, þ.e. vagnstjórinn sjálfur, og getur fært vagninn á milli teina þó að hún geti ekki stöðvað hann.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132

x

Hugur

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Hugur
https://timarit.is/publication/603

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.