Dvöl - 01.03.1937, Blaðsíða 17

D V Ö L
79
nam hann rússnesku. Hún sagSi
honum sögur og æfintýri, vakti
skyn hans á þjóðlegum fróðleik,
og sennilega eiga rússneskar bók-
menntir henni meira að þakka
en flestum prófessorum, er sinnt
'hafa því máli. „Bezti vinur
bernsku minnar og æsku", kall-
ar Pusjkin þessa alþýðustúlku
síðar í undurfögru kvæði, sem
hann helgar minningu hennar.
Foreldrar Pusjkins höfðu lítið
dálæti á honum, og 12 ára gam-
all er hann sendur í lærða skól-
ann í Tsarskoje Selo, og stóð sá
skóli undir alveg sérstakri vernd
Alexanders keisara. HérvarPusj-
kin í sex ár og þroskaðist geysi-
lega. Skólinn var fullur af bráð-
gáfuðum, bókmenntalega áhuga-
sömum æskumönnum og hér orti
Pusjkin sín fyrstu ljóð. Þá bar
það við á skólahátíð, þar sem
sjálfur keisarinn var viðstaddur,
að 14 ára drengur reis úr sæti
sínu og las upp ættjarðarkvæði
eftir sjálfan sig. Það var Pusjkin.
Það er mælt, að gamalt hirðskáld
hafi grátið af hrifningu og spáð
honum hinni glæsilegustu fram-
tíð. Þaðan í frá sendi hann hin-
um stærstu blöðum og timaritum
kvæði sín, jafnharðan og hann
orkti þau. Hann var þjóðkunnugt
skáld, áður en hann útskrifaðist
úr skóla 18 ára gamall.
18 ára fær hann svo stöðu í
utanríkismálaráðuneytinu. Hann
komst persónulega inn í bók-
m<?nntaheim St, Pétursborgar,
Hann lifir afar-íburðarmiklu lífi,
er hvarvetna þar, sem eitthvað er
um að vera. Á þeim áfum lærir
hann að spila fjárhættuspil, sem
var algengur löstur meðal tig-
inna manna rússneskra í þá
daga, og af þeirri ástríðu leið
hann æfilangt.
Á þessum árum yrkir Pusjkin
undurfögur lýrisk ljóð, en líka
háðkvæði, ádeilur og byltingar-
sinnaða söngva. Þau kvæði voru
ekki prentuð, en gengu í afrit-
um frá manni til manns, og lærðu
menn þau, svo að þau urðu á
allra vörum. Hann varð skáld
æskulýðsins, sem dreymdi um
fegurri framtíð. Þá yrkir hann
óð sinn til frelsisins, eitt allra
fegursta kvæði sitt, guðinnblásið
hvatningarljóð til hinnar rúss-
•''«ku aesku.
Kvæðið komst í hendur keis-
arans, og varð hann ofsareiður.
Það var ekki áhættulaust að
nefna frelsið, hvað þá elska það,
í Rússlandi á þeim tíma. Keisar-
inn hugðist fyrst að reka* Pusikin
í útlegð til Síberíu, en fyrir til-
stilli voldugra vina var reiði
keisarans milduð, svo að Pus.ikin
var rekinn í útlegð til Bessara-
bíu, sem nú tilheyrir Rúmeníu.
Eftir tvö ár var hann fluttur til
Odessa og skyldi aðal-landstiór-
inn bar gæta hans. öll bréf hans
voru opnuð. I einu beirra stóðu
eftirfarandi línur: „Þú spyr um
hvað ég geri. Ég les biblíuna og
heilagur andi úthellir sér yfir