Ný saga - 01.01.1988, Síða 107

sama mæli og beina skatta.
Gerum við okkur grein fyrir
því, þegar við kaupum vöru
úti í búð, að við greiðum ekki
nema 75% uppsetts gjalds
fyrir vöruna sjálfa, en 25% til
þess að kosta ýmsa starfsemi
stjórnvalda? Hemlabúnaður
borgaranna gegn ofsköttun
hefur því með vissum hætti
verið tekinn úr sambandi.
Þetta hefur haft þær afleiðing-
ar, að söluskatturinn, sem
Viðreisnarstjórnin lagði fyrst
á, hefur smám saman klifrað
upp úr 3% í 25% á síðustu 28
árum. Hefðu menn verið til-
búnir til að samþykkja þenn-
an nýja skatt, hefðu þeir séð
það fyrir? Eg er sannfærður
um, að ríkið hefði aldrei getað
hækkað tekjuskattinn eins
mikið og það hefur hækkað
söluskattinn, sem nú er helsta
tekjulind þess.
Við þær aðstæður, sem hér
voru á árunum 1959—1971,
hefði líklega ekki starfað betri
stjórn en Viðreisnarstjórnin
var, enda var hér þá tiltölulega
gott pólitískt jafnvægi. En það
verkefni, sem snýr að mönn-
um á því herrans ári 1988, er í
rauninni fremur stjórnar-
skrármál en pólitísks eðlis.
Það er, hvernig við getum
breytt leikreglum okkar,
þannig að stjórnvöld geti ekki
beitt seðlaprentunarvaldinu
og skattlagningarvaldinu eins
í eigin þágu og þau hafa gert
síðustu þrjátíu árin. Auk
þeirra aðgerða í peningamál-
um, sem ég hef hér bent á, þarf
sú stjórn, sem myndað getur
nýtt pólitískt jafnvægi, að
koma á nýju skipulagi fisk-
veiða hér, svo að eignarrétt-
indi á fiskistofnum séu skýrar
skilgreind en nú er, selja öll
atvinnufyrirtæki ríkisins og
flytja þannig fjármagnið í
hendur fólksins og standa
vörð um samningsrétt ein-
staklinganna á vinnumarkaði,
þannig að svonefndir verk-
fallsverðir geti ekki beitt of-
beldi til þess að koma fram
sérhagsmunum.
Viðreisnarstjórnin var upp-
haf, en ekki endir, langrar
þróunar. Hún steig nokkur
víxlspor, en henni miðaði
samt áleiðis.
Hannes telur að í staðinn fyrir að gera nauðsynlegar breytingar á
peningamarkaðnum hafi stjórnin einbeitt „sér að því að reyna að
kaupa frið af verkalýðsforingjum á vinnumarkaðnum. Eitt
minnismerkið um þau friðkaup eru steinkumbaldarnir Ijótu í
Breiðholti."
Gerum vid okkur
grein fyrir því, þegar
við kaupum vöru úti í
búð, að við greiðum
ekki nema 75%
uppsetts gjalds fyrir
vöruna sjátfa, en
25% til þess að kosta
ýmsa starfsemi
stjórnvalda?
105