Íslenskt mál og almenn málfræði - 13.07.1981, Síða 94
90 Eyvindur Eiríksson
Nú virðist reyndar, eins og betur kemur í ljós hér síðar, að nh.-end-
ingin skipti engu máli við upptöku sagnanna úr miðensku, né aðrar
beygingar. Þessar nýju sagnir virðast teknar aðeins að stofni til og að
öllu leyti felldar inn í beygingakerfi íslenskra sagna, fá t. d. íslensku
nh.-endinguna -a.
2.2.4. Á miðenskum tíma fær enska beygingakerfið, sem hún hefur á
okkar dögum, eða svo sem Meillet (1970:55) lýsir enn:
In English, the development has been pushed so far that Germanic
words have been reduced largely to the root element, and this
radical element, denuded of inflection, often serves at the same
time as noun and verb: a word like English love is a noun when it
is preceded by the article the, an infinitive if preceded by to, and a
verb in the first person of the present if preceded by I. The distinc-
tion between nominal inflection and verbal inflection, on which the
Indo-European grammatical system rests, has thus been abolished.
2.3. Að því er tekur til íslenskra beyginga er hér aðallega stuðst við
málfræði Halldórs Halldórssonar handa æðri skólum (Halldór Hall-
dórsson 1950), einnig grein Hreins Benediktssonar (1962) í Kultur-
historisk leksikon, svo og málfræði Valtýs Guðmundssonar (1922).
Fara má fljótt yfir sögu, því eins og áður er komið fram, hafa ekki
orðið neinar kerfisbreytingar í íslensku beygingakerfi frá fornmáli,
nema helst hvarf tvítölu í psfn. á 16.-17. öld.
Á þeim tíma, sem hér er til umræðu, verða lítilvægar breytingar
aðeins og eru þær allar innan kerfisins. Nokkur tilfærsla er milli k.a-
og i-stofna (sbr. Hreinn Benediktsson 1962:491), t. d. Viðskeyttur
greinir var orðinn til við upphaf þessa tímabils. í so. tekur vth. að
nokkru leyti upp endingar frsh., en helst þó aðgreindur sem sérstök
beygingaleg formdeild og er svo enn (sbr. ibid.: 492). Fleira mætti tína
til en það skiptir litlu.
í raun og veru gildir beygingakerfi forníslensku á þessum tíma og
verður við það miðað.
3.1. Hér eru til umfjöllunar 32 orð, sem áður segir. Af þeim eru 25
no., 6 so. og 1 lo. Sem tökuorð er talið kokkála, þótt það virðist reyndar
fremur heimamyndað af nafnorðinu, eða jafnvel af enska stofninum.