Uppeldi og menntun - 01.07.2011, Blaðsíða 24

Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 20 (2) 201124
raddir Ungs fólks Um stærðfræðinám
Viðmælendur okkar voru almennt á þeirri skoðun að það væri kominn tími til að konur
væru meira sýnilegar í samfélaginu, eins og einn viðmælandi okkar sagði: „Mér finnst
það bara flott, alveg meiriháttar, það á að vera þannig.“
samantEkt og umræður
Í viðtölum okkar koma fram dæmi um sjónarmið og hugmyndir ungs fólks á Íslandi
um stærðfræði og stærðfræðinám. Með því að flokka inntakið í meginþemu og undir-
þemu er sjónum beint að fjölbreyttum þáttum sem skýrt koma fram í gögnunum.
Meginþemun, hefðbundið stærðfræðinám og kynjamyndir, afmarka þá tvo megin-
þætti sem greina má.
Viðmælendur lýstu stærðfræðikennslu þar sem kennarinn leggur fram áætlun um
reikning dæma úr námsbók. Sumir kennarar þeirra útskýrðu aðferðir við reikninginn
fyrir nemendahópnum og gengu svo á milli og hjálpuðu meðan aðrir gerðu ráð fyrir
að nemendur ynnu sjálfstætt allan tímann og kennarinn hjálpaði hverjum og einum.
Ummæli þeirra styrkja þá mynd af stærðfræðikennslu hér á landi að megináhersla
sé lögð á að komast áfram í námsbók. Nemendur hafa svo frelsi til að spyrja og það
fer því ekki síður eftir þeim sjálfum hve djúpt er kafað í efnið hverju sinni. Megin-
hlutverk stærðfræðikennarans virðist vera að skapa aðstæður og vera til staðar til
að útskýra. Þessi mynd sem við höfum hér eftir viðmælendum okkar er í samræmi
við niðurstöður Savola (2008) sem lýsir uppbyggingu íslenskra kennslustunda sem
annars vegar einstaklingsmiðaðri kennslu og hins vegar upprifjun–kennslu–æfingu.
Viðmælendur sögðust almennt hafa haft áhuga á stærðfræðinámi sínu en þó kom
sterkt fram að þar skipti kennarinn miklu máli. Þekking, skilningur og áhugi kennar-
ans á faginu og nemendunum var talinn hafa mikil áhrif. Viðhorf viðmælendanna var
að þeir gengju inn í heim sem kennarinn hefði skipulagt. Skólaumhverfið er mótað af
félags- og menningarlegum þáttum samfélagsins og þátttaka í skólaumhverfinu gefur
ákveðin tækifæri til þekkingarsköpunar. Nemendahópurinn er í gagnvirku sambandi
við skólaumhverfi sitt þar sem kennarinn er persónugervingur samfélagsins. Hug-
myndir nemenda um tækifæri sín til stærðfræðináms mótast af fyrri reynslu og sam-
félagslegum viðhorfum til slíks náms. Viðhorf nemenda hafa áhrif á það hvernig þeir
nálgast námið og hvaða möguleika þeir sjá. Það kemur fram hjá viðmælendum að þeir
sjá ólík tækifæri til náms eftir því hver kennarinn er.
Áberandi var hve mikla áherslu viðmælendur lögðu á tilfinningalega þætti þegar
þeir ræddu um stærðfræðinám sitt. Stúlkurnar í hópnum drógu fram mikilvægi skiln-
ings og áhrif hans á áhuga. Oft kom fram í viðtölunum hjá báðum kynjum að það
að skilja eitthvað eftir að hafa velt því fyrir sér vakti miklar og jákvæðar geðsveiflur.
Stúlkurnar frekar en drengirnir ræða um að séu dæmi reiknuð án þess að skilja hvers
vegna svarið verður rétt minnki áhuginn fljótt og að þeim finnist tilgangslaust að vera
að leysa dæmi á þann hátt. Boaler (2008) kemst að sömu niðurstöðu. Hún heldur því
fram um stúlkur að þær vilji vita af hverju tilteknar aðferðir virki, hvaðan þær komi
og hvernig megi tengja þær við aðrar aðferðir og aðra stærðfræðiþekkingu. Fram
kemur hjá henni að drengir vilji gjarnan vita það líka en að það skipti þá ekki eins