Uppeldi og menntun - 01.07.2011, Síða 72

Uppeldi og menntun - 01.07.2011, Síða 72
Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 20 (2) 201172 horft Um öxl svo sem kennara, foreldra eða rekstraraðila. Á allra síðustu árum hafa í auknum mæli komið fram rannsóknir þar sem leitað er eftir sjónarmiðum barnanna sjálfra sem í stofnununum dvelja. Þegar börn hefja grunnskólagöngu á Íslandi hafa allflest þeirra verið í leikskóla í fjögur ár. Samt eru það mikilvæg tímamót þegar börn hætta í leikskóla og hefja grunnskólagöngu. Umgjörð þessara stofnana er ólík, félagslegt samhengi þeirra er nýtt fyrir börnin og námskröfur eru aðrar (Dockett og Perry, 2006, 2007; Jóhanna Einarsdóttir, 2006a, 2007b). Börn eru búin undir þessar breytingar með ýmsum hætti í sínu félagslega umhverfi. Sú rannsókn sem kynnt er í þessari grein var unnin með börnum í fyrsta bekk grunnskóla með það að markmiði að skoða hvernig þau minnast leikskóladvalarinnar og hvaða þættir það eru í leikskólanum sem þau telja að hafi undirbúið þau fyrir grunnskólagönguna. Jafnframt voru viðbrögð leikskólakennara barnanna við þeim sjónarmiðum sem komu fram hjá börnunum skoðuð. sjónarmið barna Á undanförnum tveimur áratugum hefur aukin áhersla verið lögð á að hlusta á raddir barna til að öðlast skilning á námi þeirra, lífi og reynslu. Þessi þróun tekur mið af þeim kenningum og hugmyndum að barnæskan sé félagslega mótuð og að börn séu sjálf- stæðir borgarar með eigin viðhorf og sjónarmið. Litið er svo á að börn séu hæf og fær um að taka þátt í samfélaginu og láta í ljósi skoðanir sínar og hafa áhrif á umhverfi sitt. Litið er á skoðanir barna sem mikilvægar og barnæskuna sem afmarkað rann- sóknarefni (Christensen og James, 2000; Christenson, 1999; Corsaro, 1997; Dockett, Jóhanna Einarsdóttir og Perry, 2009; James og Prout, 1997; Jóhanna Einarsdóttir, 2008a, 2008c; Qvortrup, 1994, 2002). Sýn á ung börn sem hæfa borgara með eigin réttindi og skyldur má rekja til Samnings Sameinuðu þjóðanna um réttindi barnsins (Sameinuðu þjóðirnar, 1989) og nýlegrar við- bótar við samninginn sem tekur sérstaklega til barna yngri en átta ára og réttar þeirra til að taka þátt í ákvörðunum er varða þeirra eigið líf og láta í ljós skoðanir sínar (United Nations, 2005). Litið er svo á að börn hafi rétt til að láta í ljós skoðanir sínar og séu hæf til að gefa upplýsingar um eigin reynslu og sjónarmið sem taka beri alvar- lega. Í rannsóknum er nú leitast við að fræðast um þekkingu barna, sjónarmið og áhuga með því að nota fjölbreyttar aðferðir sem henta ólíkum börnum í ólíkum aðstæðum. Þegar unnar eru rannsóknir þar sem leitað er eftir áliti barna á málefnum sem þau varða er talað um að gera rannsóknir með börnum í stað rannsókna á börnum (Corsaro og Molinari, 2000a; Mayall, 2000; O'Kane, 2000). Eftir því sem rannsóknum með ungum börnum hefur fjölgað hefur í auknum mæli verið fjallað um ýmsar áskoranir tengdar þátttöku barna í rannsóknum og rann- sakendur hafa bent á álitamál og þversagnir í tengslum við rannsóknir með börnum (Dockett o.fl., 2009; Eide og Winger, 2005; Jóhanna Einarsdóttir, 2007b; Kjørholt, 2005; Schiller og Jóhanna Einarsdóttir, 2009). Bent hefur verið á að með því að efla og hlusta á raddir barna sé sú hætta fyrir hendi að aðeins heyrist raddir hinna sterku í barnahópnum og þær séu síðan túlkaðar sem raddir allra barna en þeim börnum
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157

x

Uppeldi og menntun

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Uppeldi og menntun
https://timarit.is/publication/581

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.