Læknablaðið - 15.04.1996, Blaðsíða 57

LÆKNABLAÐIÐ 1996; 82
311
og voru 40 þeirra karlar en 25 konur. Þvermál ósæð-
argúlanna við greiningu var á bilinu 2,2-6,4 cm. Þrír
af sjúklingunum voru með ósæðargúla af þvermáli
yfir aðgerðarmörkum við greiningu. Einn neitaði
aðgerð, annar þótti ekki aðgerðarhæfur og sá þriðji
gekkst undir aðgerð sjö mánuðum síðar án þess að
gúllinn hefði stækkað.
í ljós kom að eftirliti með þessum sjúklingum var
mjög ábótavant. Einungis 17 þeirra var fylgt eftir
með reglulegum rannsóknum, en 47 þeirra höfðu
ekki verið skoðaðir aftur. Akveðið var að kalla inn
þá sjúklinga sem ekkert eftirlit höfðu fengið, eða þar
sem langt var liðið frá síðasta eftirliti, til tölvusneið-
myndatöku af kviði til að mæla þvermál ósæðarinnar
og standa þær rannsóknir yfir núna. Endanlegar nið-
urstöður varðandi vaxtarhraða liggja því ekki fyrir,
en bráðabirgðaniðurstöður benda til að vaxtarhraði
þeirra sé svipaður og annars staðar.
39. Hjartaskurðaðgerðir á
börnum
Bjarni Torfason, Gunnlaugur Sigfússon, Hróðmar
Helgason
Hjarta- og lungnaskurðdeild Landspítalans,
Barnaspítali Hringsins
Rannsóknin er afturkyggn og nær til barna og
unglinga sem fóru í hjartaskurðaðgerð á Islandi
vegna meðfædds hjartagalla á árunum 1990-1995.
Ekki er fjallað um aðgerðir vegna opinnar fósturæð-
ar, nema að það væri hluti umfangsmeiri galla.
Rannsóknin nær til 26 sjúklinga sem fóru í 28 að-
gerðir á Islandi á þessum árum. Sjúklingarnir voru á
aldrinum tveggja daga til 18 ára (median aldur 10
mánuðir). Opnar hjartaskurðaðgerðir voru átta og
lokaðar 20.
Árangur var góður, 30 daga dánartíðni var einn af
26 (3,8%), fylgikvillar voru fáir og þjóðhagslegur
ávinningur af aðgerðunum umtalsverður.
40. Festumein í nýju ljósi
Magnús E. Kolbeinsson, Anna M. Helgadóttir,
Hafsteinn Guðjónsson
Sjúkrahús Akraness
Verkir í nára er algeng kvörtun. Þótt haull/gúll
(hernia) finnist ekki við skoðun heilsugæslulæknis er
sjúklingum oft vísað áfram til skurðlæknis. Finni
skurðlæknir heldur ekki merki urn haul vandast mál-
ið. Stundum er gerð ómskoðun (fasciurof ?), tölvu-
sneiðmynd (æxlismyndun ?) eða haulmyndataka
(herniography). Ef þessar rannsóknir eru líka nei-
kvæðar verður greiningin oft festumein.
Festumein eru oftast meðhöndluð með bólgueyð-
andi lyfjum (antiflogestica). Ef árangur er ófullnægj-
andi eru sjúklingar stundum sendir til deyfingalækn-
is til meðferðar (staðdeyfilyf og/eða sterar).
Skoðun á nára með holsjá (laparoscopic view of
the inguinal area) er nákvæmasta rannsókn sem völ
er á þegar erfitt er að skera úr um hvort haull sé til
staðar. Viðgerð getur farið fram í sömu aðgerð
(svæfingu).
Holsjárskoðun á nára er auðveld, öfugt við með-
ferð á festumeini sem oft er langvinn, dýr og árangur
misjafn. Þess vegna er mikilvægt að muna eftir að
holsjárskoðun er í rannsóknarhandraðanum þegar
útiloka þarf möguleika á nárahaul.
41. Gallblöðrudráttur á
Sjúkrahúsi Akraness, uppákomur
og úrlausnir
Jón Bragi Bergmann, Magnús E. Kolbeinsson,
Hafsteinn Guðjónsson
Sjúkrahús Akraness
Á Sjúkrahúsi Akraness er galldblöðrudráttur
(laparoscopic cholecystectomy) kjöraðgerð þegar
fjarlægja þarf gallblöðru. Á tímabilinu október 1994
til mars 1996 voru gerðar tilraunir til 56 slíkra að-
gerða. Venda þurfti í opna aðgerð í þremur tilfell-
um. Þessir þrír sjúklingar fengu allir vefjagreining-
una cholecystids acuta et chron. með þykknun og
mikilli bandvefsmyndun í gallblöðru. Sjúklingarnir
þrír voru allir aldraðir;71, 80 og 85 ára. Engir fylgi-
kvillar komu upp í aðgerðunum.
Hins vegar komu upp þrjú vandamál eftir aðgerð.
Steinn í ampulla vateri hjá einum sjúklingi, sem
tekinn var með ERCP (ERCP og sphincterotomia),
nafla- og bandvefsígerð (fasciitis hjá sjúklingi sem
var með stóran naflahaul (-hernia)) og einn sjúkling-
ur var opnaður á öðrum degi eftir gallblöðrudrátt
vegna einkenna um lífhimnubólgu. Það eina sem
fannst við opna aðgerð var þaninn ristill (coecum,
pseudoobstruction). Hin 50 tilfellin voru vand-
kvæðalaus.
Vel viðunandi árangri við gallblöðrutökur má ná á
litlum sjúkrahúsum, jafnvel þó ekki séu gerðar nema
40-60 slíkar aðgerðir á ári.
42. Gallblöðrutaka með kviðsjá á
Landspítalanum. Fyrstu þrjú árin
Kristján Óskarsson, Margrét Oddsdóttir, Tómas
Jónsson, Höskuldur Kristvinsson, Jónas
Magnússon
Handlœkningadeild Landspítalans
Til að gera grein fyrir reynslu okkar af gallblöðru-
tökum með kviðsjá var farið yfir gögn allra sjúklinga
sém komu til gallblöðrutöku frá 1. nóvember 1991 til
10. desember 1994. Haft var samband við allir sjúk-
lingana í síma og þeir spurðir um veikindaforföll.
Karlar voru 121 og konur 263. Meðalaldur var 53,2
ár (3-91). Á þessu tímabili voru gerðar 384 gall-
blöðrutökur. Gallblöðrutökur með kviðsjá voru
reyndar í 353 skipti. Sextíu og þrisvar sinnum var
breytt yfir í opna aðgerð (17,8%) en 31 sjúklingur fór
beint í hefðbundna, opna gallblöðrutöku. Aðal-
ástæðurnar fyrir opinni aðgerð (n=31) voru þekktir
steinar í gallpípu (42%) og sýking í galltré (29%).