Læknablaðið - 15.04.1996, Qupperneq 62

316
LÆKNABLAÐIÐ 1996; 82
stöku. Gerðar voru 13 opnar aðgerðir samtímis, það
er fimm decompressionir og hjá finirn voru liðpoka-
rifur saumaðar, tvær Bankart og ein liðpokafærsla.
Aðgerðirnar voru gerðar í svæfingu. Einungis fimm
sjúklingar lögðust inn en 57 fóru í dagaðgerðir. Eng-
inn fékk sýkingu eftir lokaða aðgerð. Einn fékk
sýkingu eftir opna aðgerð.
Umræða: Reynslan af fyrstu 62 skráningunum er
mjög jákvæð. Eyðublaðið hefur reynst vera auðvelt í
notkun og í flestum tilvikum er skráningin nákvæm-
ari en hefðbundnar aðgerðarlýsingar sem hefur að
mestu leyti verið hætt. Lokaðar axlarliðspeglunar-
aðgerðir eru nú orðnar kjörmeðferð í flestum tilvik-
um.
Ályktun: Sérhannað eyðublað fyrir liðspeglanir á
öxl eykur nákvæmi, auðveldar gæðaeftirlit og bætir
þjónustu.
53. Er hægt að fækka
röntgenrannsóknum hjá þeim sem
hljóta ökklaáverka?
Hildur Svavarsdóttir11, Ásbjörn Jónsson2>,
Brynjólfur Mogensen3f4>, Einfríður Árnadóttir2>,
Sigurður Á. KristinssonI>
11Slysa- og sjúkravakt Sjúkrahúss Reykjavíkur,
2>röntgendeild Sjúkrahúss Reykjavíkur,
3>bceklunarlœkningadeild Sjúkrahúss Reykjavíkur,
4>lœknadeild Háskóla íslands
Inngangur: Miðað við nýlega rannsókn í Kanada
virðist mega fækka röntgenrannsóknum verulega
hjá þeim sem hljóta ökklaáverka ef farið er eftir
mjög nákvæmum leiðbeiningum um hvenær nauð-
synlegt sé að taka röntgenmynd án þess að það komi
niður á gæðum þjónustunnar og ná þannig fram
hagræðingu. Tilgangur rannsóknarinnar var að
kanna hvort hægt sé að taka upp sams konar vinnu-
reglur á slysa- og sjúkravakt Sjúkrahúss Reykjavík-
ur.
Efniviður og aðferðir: Sjúklingar 18 ára og eldri,
sem leita beint á slysa- og sjúkravakt Sjúkrahúss
Reykjavíkur með lokaðan ökklaáverka. Fyllt var í
nákvæman lista um einkenni, hvernig ætti að skoða
og það sem fannst við skoðun. Allir voru myndaðir.
Niðurstöðúr: Tvö hundruð og fimmtíu sjúklingar
leituðu á slysa- og sjúkravakt með ofannefnd skil-
yrði. Sextíu og sex voru með beináverka, þar af 12
með afrifubrot. Aðeins níu sjúklingar með ökkla-
áverka uppfylltu öll skilyrði kanadísku rannsóknar-
innar um að ekki þyrfti að taka röntgenmyndir. Af
þeim var einn með örsmáa afrifu og var hann með-
höndlaður sem tognaður.
Umræða: Miðað við að 66 sjúklingar af 250 hlutu
beináverka og aðeins níu uppfyltu öll skilmerki um
að ekki þyrfti að mynda virðist sem ekki sé ástæða til
að breyta vinnureglum. Hvers vegna svo mikill mun-
ur er á milli Kanada og Reykjavíkur er hins vegar
óljóst.
V-54. Slys á gangandi
vegfarendum sem verða fyrir bíl.
Umferðaslys Reykvíkinga 1994
Karl Kristjánsson, Brynjólfur Mogensen
Slysadeid, Sjúkralníss Reykjavíkur
Inngangur: Þrátt fyrir stöðugar úrbætur í gatna-
málum, svo sem gangbrautaljós, hraðahindranir og
fleira, verður enn talsvert af slysum á gangandi veg-
farendum sem verða fyrir bflum. Til að úrbætur geti
verið markvissari er nauðsynlegt að skráning sé ná-
kvæm. Tilgangur þessarar rannsóknar er að greina
ástæður og hugsanlega meðvirkandi þætti fyrir þess-
um slysum.
Efniviður: Rannsóknin er hluti af rannsókn á veg-
um Slysavarnaráðs á umferðaslysum Reykvíkinga
1994. Skoðaðar voru sjúkraskrár þeirra sem komu á
slysadeild Borgarspítalans eftir að hafa orðið gang-
andi fyrir bíl. Sérkenni hvers aldurshóps voru skoð-
uð.
Niðurstöður: Alls voru skráð 100 slys, 54 karlar og
46 konur. Börn og unglingar upp að 14 ára aldri voru
33, flest voru í aldurshópnum fimm til níu ára, eða
15. Algengast var að þau yrðu fyrir slysum í íbúða-
götum eða á bílastæðum. Þrjú börn voru lögð inn.
Slasaðir á aldrinum 15-64 ára voru 46 og í þeim
aldurshópi, sérstaklega 15-30 ára, var einkennandi
hve margir slösuðust að næturlagi í miðbænum. I
Lækjargötu urðu sex slys, Hverfisgötu sex og
Tryggvagötu tvö. Nokkur slysanna urðu er fólk
hljóp í veg fyrir leigubila. í sjúkraskrá voru 15 skráð-
ir drukknir og í sjö tilvikum til viðbótar má ætla eftir
aðstæðum að áfengi hafi verið meðverkandi þáttur,
eða alls 23 af 46 slysum (50%). Þrír voru lagðir inn.
Slasaðir 65 ára og eldri var 21. Flest slysin eða að
minnsta kosti 12 (60%) urðu við stórar umferðargöt-
ur, oftast á leið yfir gangbraut. Vegalengd yfir gang-
braut getur verið um 25 m en tíminn á ljósum oft
aðeins 20 sekúndur. Til að ná yfir þarf gönguhraðinn
því að vera að minnsta kosti 1,2 m/sek, sem er meira
en flestir aldraðir ná. Hlutfallslega flestir voru lagðir
inn úr þessum aldurshópi, eða 10 (48%).
Umræða: Slasaðir úr umferðaslysum, þar sem
gangandi verða fyrir bílum, eru að ýmsu leyti sund-
urleitur hópur. Slysstaðir (íbúðagötur, miðbærinn,
stórar umferðargötur), og meðverkandi þættir
(óvitaskapur og smæð, ölvun og hægari hreyfingar)
eru mismunandi eftir aldurshópum. Fyrirbyggjandi
aðgerðir verða því að beinast að ólíkum þáttum til
að vera árangursríkar.