Morgunblaðið - 09.10.2014, Síða 66
66 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 9. OKTÓBER 2014
Taktu ekki níðróginn nærri þér,
það næsta gömul er saga.
Að lakasti gróðurinn ekki það er,
sem ormarnir helst vilja naga.
Þetta aldargamla ljóð eftir Hann-
es Hafstein á ekki aðeins við í sam-
tímanum, heldur kemur æ oftar
upp í huga manns, þegar horft er
upp á skipulagt einelti gegn þeim,
sem ekki eru þóknanlegir nútíma-
vinstrinu. Þetta einelti virðist hafa
það markmið að granda pólitískum
ferli einstaklinga og jafnvel ein-
staklingunum sjálfum í leiðinni. Ég
hef reynsluna af því, allt frá því að
ég kom aftur til starfa í borg-
arstjórn Reykjavíkur eftir veikindi,
haustið 2007, og var krafinn um
„heilbrigðisvottorð“, þó að ég hafi
þá verið starfandi læknir á ný frá
því fyrr um haustið. Vottorð þetta
var sent beint á fréttastofur með
örstuttri viðkomu í borgarráði. Til-
gangurinn helgaði meðalið.
Eineltiskveikjan tendruð
Fljótlega fann ég, að nærveru
minnar og málefna þeirra, sem ég
stóð fyrir, væri ekki óskað í vinstri
meirihlutanum. En þegar ég mynd-
aði meirihluta með sjálfstæð-
ismönnum, 21. janúar 2008, kom
Björk Vilhelmsdóttir, borg-
arfulltrúi, fram í ríkissjónvarpinu
og sagði: „Það er ekki hægt að
byggja meirihluta á manni, sem
hefur ekki eirð í sér til þess að sitja
einn heilan borgarstjórnarfund.
Ólafur hefur aldrei getað sinnt því,
að vera borgarfulltrúi í fullu starfi
og því get ég ekki ímyndað mér, að
hann valdi borgarstjórastarfinu.“
Fundargerðir borgarstjórnar og
borgarráðs sýna hið gagnstæða, og
vitna að auki um, að ég var virkari
en nokkur annar borgarfulltrúi í
umhverfis-, umferðar- og skipulags-
málum. Ég er ekki eini læknirinn,
sem hefur sinnt bæði læknis- og
borgarfulltrúastarfinu samtímis í 20
ár. Það gerðu einnig læknarnir og
mannvinirnir Úlfar Þórðarson og
Páll Gíslason. Ég þekkti þá báða
vel og vona að ég sé líkari þeim en
núverandi borgarfulltrúum vinstri
meirihlutans í Reykjavík. Sú
reynsla, fagmennska og mannúð
sem fylgir læknisstarfinu er dýr-
mæt í sveitarstjórnum. Um þessi
ósannindi Bjarkar má svo sann-
arlega segja, að þau urðu meg-
inkveikja að því samfellda einelti
gegn persónu minni, sem staðið
hefur fram á þennan dag, með sér-
stöku skotleyfi Ríkisútvarpsins.
Skrílslætin í Ráðhúsinu
Fyrsti borgarstjórnarfundur nýs
borgarstjórnarmeiri-
hluta, 24. janúar 2008,
mótaðist af þessum
forleik. Vinstri menn-
irnir Ilmur Kristjáns-
dóttir og Hörður
Torfason hófu undir-
skriftasöfnun gegn
meirihlutanum og voru
framarlega í flokki
„mótmælenda“ á pöll-
um Ráðhússins. Við
hlið þeirra stóð ungur
maður, sem öskraði:
„Þú ert enginn „fokk-
ing“ borgarstjóri.“ Vinnubrögð
vinstrimanna fyrir borgarstjórn-
arfundinn voru í takt við þetta og
skipulögðu þeir fundinn án minnsta
samráðs við mig, sem forseta borg-
arstjórnar, þar sem fundartíma var
hagrætt til að hægt væri að smala
nemendum vinstri sinnaðra kenn-
ara úr framhaldsskólum á palla
Ráðhússins. Mynd af þremenning-
unum á Ráðhússpöllum „prýðir“
blaðsíðu 249 í bókinni „Ísland í ald-
anna rás 2001-2010.“ Allt sem um
er fjallað í þessari grein eru skjal-
og myndfestar staðreyndir.
DV og Spaugstofan
Daginn eftir „mótmælin“ í Ráð-
húsinu og á fyrsta starfsdegi mín-
um sem borgarstjóra birtist svo
grein í DV, föstudaginn 25. janúar
2008, undir ritstjórn Reynis
Traustasonar og í eigu fyrrverandi
svila míns, Hreins Loftssonar, þar
sem ég var sagður vesalingur og
einstæðingur, sem gæti ekki lifað
lífinu vegna sýklafælni og flug-
hræðslu!
Laugardaginn 26. janúar 2008
komu Spaugstofumenn á Rúv
ímynd minni fyrir í hjólastól, þar
sem ég var sýndur sem heiladauður
einstaklingur. Ekki var þar með
látið staðar numið, heldur „fjallaði“
Spaugstofan um mig alla mína
borgarstjóratíð og vel það! Í síðasta
atriðinu var verið að henda borg-
arstjóranum fyrrverandi sem
„spilliefni.“
Kastljósið og
Áramóta„skaup“ Rúv
Pólitískir andstæðingar mínir
héldu áfram að nota aðstöðu sína
hjá Ríkissjónvarpinu. Helgi Seljan
kallaði tvo blaðamenn á sinn fund í
Kastljósinu 9. ágúst 2008 til að
ræða meintar „galeiðuferðir“ mín-
ar. Þessi þáttur varð meg-
inuppistaða í umfjöllun um mig í
breska blaðinu Daily Mail, 13. októ-
ber 2008, undir heitinu „The devils
are enjoying their last days in hell“,
sem útleggst: „Djöflarnir eru að
njóta síðustu daga sinna í helvíti“. Í
greininni var ég spyrtur við Baugs-
veldið, sem má telja
með ólíkindum! Síðan
segir: „Hann var sak-
aður af íslenska Rík-
issjónvarpinu um und-
arlega hegðun,
ofdrykkju og spill-
ingu.“ Í Áramóta-
skaupi Rúv héldu
flokkssystkinin og ein-
eltissérfræðingarnir
Ilmur Kristjánsdóttir,
Jón Gnarr og Sigurjón
Kjartansson áfram
með dylgjurnar úr DV, frá 25. jan-
úar 2008, og sýndu mig í formi
sýklahrædds vesalings, sem gæti
ekki hugsað eina hugsun og leit út
eins og vofa eða lík.
„Nýtt líf“ og „Kjarninn“
Það er ekkert auðvelt að lifa af
svona aðför, sem að auki bitnar
harkalega á vinum og vandamönn-
um, og hún er langt frá því gengin
um garð. Ég minni á viðtal við Þor-
björgu Helgu Vigfúsdóttur í „Nýtt
líf“ fyrir ári, þar sem hún sagðist
„skammast sín fyrir að hafa gert
Ólaf Magnússon að borgarstjóra!“.
Loks birtust um mig svohljóðandi
ummæli í vefritinu „Kjarnanum“,
eftir blaðamann þar og á Rúv, að
nafni Ægir Þór Eysteinsson: „Hans
verður helst minnst fyrir sýkla-
fælni, einn vandræðalegasta blaða-
mannafund á síðari árum, meint
geðheilsuleysi, og persónulegar lýð-
skrumskrossferðir.“ Þannig er enn í
dag sótt í nafnlausar dylgjur í DV,
frá 25. janúar 2008, til að reyna að
skaða persónu og ímynd mína sem
mest. Það er fátt, sem ég get gert
við þessu, nema að vona að rétt-
lætið eigi eftir að koma yfir þetta
fólk, eða eins og segir í ljóðlínum
mínum: „En illskan, hún mun lúta
lágt / og lævísin mun hrynja, / og
upphafsfólkið eiga bágt, / sem áður
högg lét dynja.“
Eftir Ólaf F. Magnússon
»Um þessi ósannindi
Bjarkar má svo
sannarlega segja, að
þau urðu meginkveikja
að því samfellda einelti
gegn persónu minni,
sem staðið hefur fram á
þennan dag, með sér-
stöku skotleyfi Rík-
isútvarpsins.
Ólafur F. Magnússon
Höfundur er læknir og fv.
borgarstjóri.
Taktu ekki níðróginn nærri þér
Að axla ábyrgð á
gerð kjarasamninga
þarf ekki alltaf að snú-
ast um litlar launa-
hækkanir eins og um-
ræðan um kjaramál
snýst oftast um. Það er
að ekki megi hækka
laun ef viðhalda á stöð-
ugleika í hagkerfinu.
Síðustu kjarasamn-
ingar á almenna vinnu-
markaðnum voru hins
vegar tilraunarinnar virði. Markmið
þeirra var m.a. að vinna tíma sem
átti að nýta til að vinna málefnalega
að breytingum á vinnubrögðum við
gerð kjarasamninga. Ég leit svo á og
talaði fyrir því að við fengjum tíma
til að framkvæma þessar breytingar.
Um leið væri verið að leggja af hina
svokölluðu samræmdu launastefnu
sem hefur verið framkvæmd und-
anfarin ár. Það er áhyggjuefni og
mikill vonbrigði að öll aðkoma Sam-
taka atvinnulífsins að nýjum og
breyttum vinnubrögðum voru orðin
tóm. Þeir ætla að halda miðstýring-
unni og engu að breyta. Við megum
hins vegar ekki gefa það eftir, við
ætlum að taka upp ný vinnubrögð
við gerð kjarasamninga.
Þó náðst hafi tímabundinn árang-
ur með að lækka verðbólgu er sá ár-
angur ekki í hendi. Það er engin
lausn að fresta hækkununum vitandi
það að þær muni koma með marg-
földum þunga síðar. Það hefur held-
ur betur verið safnað í þær, eins og
málin hafa verið að þróast hjá hinu
opinbera og sveitarfélögunum.
Hin svokallaða samræmda launa-
stefna hefur valdið miklum skaða í
launaumhverfi margra starfsgreina.
Launatöflur félagsmanna VM eru
ónýtar og ekkert annað eftir að gera
með þær en að henda þeim og búa til
nýjar.
Það er mikil vinna framundan á ís-
lenskum vinnumarkaði við að lag-
færa laun í mörgum atvinnugrein-
um. Við þurfum að ná fram
umtalsverðum breytingum í íslensku
atvinnulífi með því að auka framlegð
eins og hægt er. Í aukinni framlegð
liggja ómæld verðmæti til að auka
hagsæld í landinu.
Það er alveg sama hvað sett verða
fram háleit markmið og áætlanir til
að ná fram aukinni framlegð, hún
mun ekki nást nema byrjað sé á því
að hækka dagvinnulaun verulega.
VM telur að eðlileg dagvinnulaun
vél- og málmtæknimanna með fimm
ára starfsreynslu eigi að vera
470.000 kr. á mánuði.
Ástæða fyrir mikilli yf-
irvinnu í okkar atvinnu-
greinum eru léleg dag-
vinnulaun sem enginn
getur framfleytt sér á.
Allir verða að vinna yf-
irvinnu til að ná endum
saman. Þar liggur með-
al annars ein af mein-
semdum lélegrar fram-
legðar á Íslandi.
Umræða um að auka
framlegð þarf að vera á
réttum forsendum og
það verður að viðurkenna vanda-
málin sem þarf að leysa, annars
verður engin breyting. Með sameig-
inlegu átaki allra í atvinnugrein eins
og vél- og málmtækni er lítið mál að
ná fram aukinni framlegð. Að þess-
ari endurskipulagningu þurfa að
koma atvinnurekendur, launþegar
og einnig viðskiptavinir fyrirtækj-
anna með lengri og betri verk-
efnaundirbúning. Þetta verður ekki
gert nema með viðræðum við þá sem
reka fyrirtækin í greininni, ekki við
starfsmenn Samtaka atvinnulífsins.
Róttækar breytingar verður að
gera, ætli þessar greinar að lifa af og
geta laðað til sín hæft starfsfólk til
að efla sig. Það er komið að ögur-
stund í íslensku atvinnulífi og mikil
þörf á breytingum til að auka fram-
legð. VM er tilbúið í þá vinnu og kall-
ar eftir því að komast sem fyrst í
þessa vinnu með atvinnurekendum í
þeim greinum atvinnulífsins sem fé-
lagsmenn okkar starfa.
Með samræmda launastefnu, fast-
ir í meðaltölum og prósentum, mun-
um við halda áfram að grafa undan
íslensku atvinnulífi og rýra lífskjör
til framtíðar.
Brjótumst út úr þessum vitahring
við endurnýjun kjarasamninga í
febrúar 2015. Við megum ekki missa
sjónar á því að reyna að læra af þeim
þjóðum sem náð hafa árangri í að
auka kaupmátt. Ég kalla eftir vit-
rænni útfærslu frá Samtökum at-
vinnulífsins, um raunhæfar breyt-
ingar til að auka framlegð í íslensku
atvinnulífi, með það að leiðarljósi að
hægt sé að lifa á dagvinnulaunum
eins og er hjá þeim þjóðum sem vilj-
um helst bera okkur saman við
Eftir Guðmund
Ragnarsson
Guðmundur
Ragnarsson
» Í aukinni framlegð
liggja ómæld verð-
mæti til að auka hag-
sæld í landinu.
Höfundur er formaður VM – Félags
vélstjóra og málmtæknimanna.
Að axla ábyrgð á
kjarasamningum
Að loknum alþing-
iskosningum vorið 2007
lofaði Kristján Lárus,
þáverandi samgöngu-
ráðherra, vegafram-
kvæmdum á 11 stöðum
á landsbyggðinni. Fög-
ur loforð fékk sveit-
arstjórn Djúpavogs frá
þessum landsbyggð-
arþingmanni í sam-
gönguráðuneytinu um
að vel uppbyggður- og
hindrunarlaus heilsársvegur um Öxi
væri í sjónmáli án þess að fram kæmi
hvort ekki væri þarfara að ráðast
fyrst í framkvæmdir við nýjan veg og
tvíbreiða brú í botni Berufjarðar sem
hefur alltof lengi setið á hakanum og
þolir enga bið. Vegna slysahætt-
unnar, sem þar er orðin alltof mikil,
skulu allir þingmenn Norðaust-
urkjördæmis flytja þingsályktun-
artillögu um að ríkisstjórnin taki
strax á þessu vandamáli og láti flýta
framkvæmdum við þessi samgöngu-
mannvirki á hringveg-
inum. Með hverjum
degi sem líður eykst
slysahættan af þunga-
flutningunum sem ein-
breiða brúin á þessari
leið þolir ekki. Öllum
þessum landsbyggð-
arþingmönnum skal
vera ljóst að álagið á
þessari gömlu brú í
Berufirði býður hætt-
unni heim og er nú
komið að ystu þolmörk-
um. Skeytingarleysið
gagnvart þessari stað-
reynd sem talar sínu máli skaðar öll
áform um bættar samgöngur íbúum
suðurfjarðanna til mikillar hrellingar.
Það er ekki fljótlegasta leiðin til að
rjúfa einangrun Fjórðungssjúkra-
hússins við heimamenn búsetta utan
Norðfjarðar. Skammarlegt er að
sveitarstjórn Fljótsdalshéraðs skuli
alltaf reyna að tefla hugmyndinni um
Sprengisandsveg milli Egilsstaða og
Reykjavíkur gegn brýnustu sam-
göngubótunum sem tryggja heima-
mönnum norðan Fagradals, á Seyð-
isfirði og suðurfjörðunum greiðari
aðgang að stóra Fjórðungssjúkra-
húsinu í Neskaupstað. Útilokað er að
fámenn sveitarfélög á landsbyggðinni
geti með innheimtu veggjalds á hvern
bíl ráðið við fjármögnun samgöngu-
mannvirkja á hálendinu og kostn-
aðinn við samfelldan snjómokstur
sem tekur sinn toll á Fjarðarheiði og
Fagradal. Fátt er um svör þegar
spurt er hvort veggjald á Sprengi-
sandsvegi þurfi að vera fimm eða sex
sinnum hærra en í Hvalfjarð-
argöngum til þess að hægt sé að
standa undir launum starfsmanna, af-
borgunum, viðhaldskostnaði o.fl.
Beiðni um fjármagn í snjómokstur á
þessu illviðrasama svæði yrði synjað
þegar illt er alla vetrarmánuðina að
eiga við Vegagerðina sem festist
næstu aldirnar í fjármögnunargildru
Vaðlaheiðarganga. Þá hika talsmenn
fjárveitingavaldsins ekki við að slá í
borðið þegar þeir segja: Engir pen-
ingar til. Hugmynd vegamálastjóra
um að setja snjóþungt svæði í 530 m
hæð milli Berufjarðar- og Skriðdals í
einkaframkvæmd er dæmd dauð og
ómerk. Þar er útilokað að með-
alumferð á sólarhring verði jafnmikil
og í göngunum undir Hvalfjörð sem
gætu orðið skuldlaus eftir 2-3 ár. Í
stað þess að flýta framkvæmdum við
nýjan veg og tvíbreiða brú á hring-
veginum í Berufirði er tilgangslaust
og alltof áhættusamt að gera tilraun
til að byggja upp hindrunarlausan
heilsársveg í meira en 500 m hæð á
hlykkjóttu svæði sem er á stystu leið-
inni milli Djúpavogs og Egilsstaða.
Stuðningsmönnum Axarvegar á
Djúpavogi mætti vera ljóst að Vega-
gerðin getur aldrei tryggt að fár-
viðrið og 6-10 metra snjódýpt flytjist
þaðan yfir á Breiðdalsheiði. Sveit-
arstjórn Djúpavogshrepps skal frek-
ar berjast fyrir því að einbreiða slysa-
gildran hverfi sem fyrst og að
framkvæmdir við nýjan og vel upp-
byggðan veg í Berufirði hefjist hið
snarasta í stað þess að útvega sér
ótakmarkað lögregluvald yfir sam-
göngumálum Breiðdælinga með kröf-
unni um lokun Breiðdalsheiðar undir
því yfirskini að engin umferð sé á
þessari leið milli Breiðdalsvíkur og
Egilsstaða. Nú þarf að setja inn á
samgönguáætlun jarðgöng undir
Lónsheiði og tvenn veggöng inn í
Stöðvarfjörð sem tryggja öllum íbú-
um suðurfjarðanna greiðari aðgang
að stóra Fjórðungssjúkrahúsinu í
Neskaupstað. Að Fáskrúðsfjarðar-
og Norðfjarðargöngum meðtöldum
gæti vegalengdin alla leið til Nes-
kaupstaðar orðið 80 km styttri ef
hugmyndin um göng undir Berufjörð
er talin með. Stigið er fyrsta skrefið
til að rjúfa alla vetrareinangrun Fjóð-
ungssjúkrahússins við íbúa suður-
fjarðanna með tilkomu tvíbreiðu jarð-
ganganna sem leysa af hólmi
einbreiðu slysagildruna í 620 m hæð
fyrir ofan Eskifjörð. Afskrifum Ax-
arveg og Sprengisandsveg.
Slysagildra í Berufirði
Eftir Guðmund
Karl Jónsson »Með hverjum degi
sem líður eykst
slysahættan af þunga-
flutningunum sem ein-
breiða brúin á þessari
leið þolir ekki.
Guðmundur Karl
Jónsson
Höfundur er farandverkamaður.