Morgunblaðið - 09.10.2014, Blaðsíða 69

UMRÆÐAN 69
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 9. OKTÓBER 2014
Tryggir fullkomna mælingu á margskiptu gleri
Skjár sem sýnir þér nýju gleraugun frá öllum hliðum
Fljótlegt og einfalt ferli
Skilar þér fullkomnu gleri fyrir þína sjón
BYLTINGARKENND NÝJUNG
í mælingum á margskiptum glerjum
HAMRABORG 10, KÓPAVOGI – SÍMI: 554 3200
OPIÐ: VIRKA DAGA 9:30-18 LAUGARDAGA 11:00- 14:00
TRAU
ST
OG G
ÓÐ
ÞJÓN
USTA
Í 18 Á
R
Þegar sett eru
formleg markmið fyr-
ir heilt land í umboði
þjóðarinnar þá má
gera kröfu á ráða-
menn um lágmarks
metnað í tilraunum til
að standa við slík
markmið eða skuld-
bindingar. Það vill
svo til að Ísland er
skuldbundið mark-
miðinu um 10% hlut endurnýj-
anlegrar orku í samgöngum árið
2020 með tilskipun Evrópuþings-
ins um aukinn hlut endurnýj-
anlegra orkugjafa. Ísland hefur
einnig skuldbundið sig í loftslags-
málum þar sem nettólosun lands-
ins á að minnka um tæplega 31%
fyrir 2020. Árið 2020 er nær en
margir halda og að standa ekki
við raunhæfar skuldbindingar ber,
að mínu mati, vott um metn-
aðarleysi og sofandahátt. Í lýð-
ræðisríkjum bera íbúar ábyrgð á
slíkum skuldbindingum kjörinna
fulltrúa og því þurfum við að vera
á tánum í að minna ráðamenn á
tímasett markmið. Það sem hefur
sárlega vantað í aðgerðum sem
snúa að þessum markmiðum og
skuldbindingum eru langtíma-
ákvarðanir.
Rafbílar
Eitt dæmi um slíkt eru ívilnanir
fyrir rafbíla sem settar voru á
2012 og sannarlega stuðluðu að
innflutningi fyrstu rafbílanna til
landsins með tilheyrandi áhrifum
sem snerta báðar af ofangreindum
skuldbindingum. Aðgerðin virkaði,
einn og einn neytandi er farinn að
fikta við rafbíla og sum bílaumboð
hafa lagt út í heilmikinn kostnað
og vinnu til að fá rafbíla til lands-
ins, auk þess að þjálfa starfsmenn
í meðhöndlun á þessum nýmóðins
bifreiðum. Ráðuneytin vinna nú í
því að lengja þessar ívilnanir svo
þær falli ekki niður um áramótin,
sem klárlega hefði þýtt algert
söluhrun á rafbílum. Hefði ekki
verið framsýnna að beintengja
þennan stuðning við ofangreind
markmið og eyða um leið ákveð-
inni óvissu sem innflutningsaðilar
rafbíla búa við í dag? Erum við
kannski þegar búin að ná mark-
miðunum, nei, svo sannarlega ekki
þar sem við erum rétt að krafsa í
kringum eitt prósent hlut end-
urnýjanlegra orkugjafa í sam-
göngum en ekki 10% eins og
stefnan er fyrir 2020.
Þarf að styðja við rafbíla?
Frekar ætti að spyrja til hvers
að styðja við rafbíla með veikan
ríkissjóð og ef þessir rafbílar eru
svona æðislegir af hverju í ósköp-
unum þarf þá yfirleitt að styðja
við þá? Rafbílar henta frábærlega
fyrir Ísland þar sem öll raforka er
græn og ódýr og rafbílar því mun
umhverfisvænni og ódýrari í
rekstri. En ennþá eru rafbílar
hinsvegar of dýrir í innkaupum.
Þá kunna einhverjir að spyrja, er
ekki best að bíða bara eftir að
þeir lækki í verði? Málið er hins-
vegar að bifreiðaframleiðendur
eru ekki góðgerðarsamtök heldur
fyrirtæki sem þurfa tekjur til að
standa undir útgjöldum. Eins og
við höfum oft upplifað þá þróast
vörur hratt eftir að
þær komast á markað
og verða bæði betri
og ódýrari með tím-
anum. Farsímar eru
gott dæmi um þetta
en þeir eru í dag mun
betri og ódýrari en
svörtu hlunkarnir sem
fyrst komu á markað.
En það er einn stór
munur á farsíma og
rafbíl. Farsíminn var
á sínum tíma glæný
þjónusta á markaði en
rafbíllinn er hinsvegar í sam-
keppni við olíubílinn sem hefur
fengið áratugaforskot í kapphlaup-
inu á markaði. Með öðrum orðum
þá mun heimurinn aldrei fá betri
og ódýrari rafbíla ef enginn kaup-
ir þá rafbíla sem í boði eru nú.
Með ívilnunum nú erum við ekki
bara að mæta umhverfisskuld-
bindingum fyrir Ísland heldur líka
að leggja okkar á vogarskálina á
þróun framtíðar rafbílsins. Þessi
framtíðar-rafbíll verður vonandi
svo ódýr og hagkvæmur að hann
þarf engar ívilnanir og getur
borgað sinn eðlilega hlut af skött-
um og skyldum. Auðvitað getur
lítil þjóð valið að sitja bara hjá og
treyst á aðra til að redda þessum
nauðsynlegu rafbílakaupum. Að
mínu mati er bara eitthvað veru-
lega bogið við það að styðja ekki
við rafbílaþróun fyrir land sem er
nánast það eina í heiminum með
100% græna raforkuframleiðslu en
jafnframt núll lítra í olíu-
framleiðslu. Kæru þingmenn allra
flokka, reynum nú einu sinni að
lengja íslenska framtíðarsýn fram
yfir hádegi og tengja saman lang-
tímamarkmið við langtíma-
aðgerðir. Verkefnið er einfalt, þ.e.
að tengja ívilnanir við þau mark-
mið sem stefnt er að.
Markmið og skuldbindingar
Eftir Sigurð
Friðleifsson » Í lýðræðisríkjum
bera íbúar ábyrgð á
slíkum skuldbindingum
kjörinna fulltrúa og því
þurfum við að vera á tán-
um í að minna ráðamenn
á tímasett markmið.
Sigurður I. Friðleifsson
Höfundur er framkvæmdastjóri
Orkuseturs.
– með morgunkaffinu