Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2003, Side 5

/
A bekknum
Hvað er sálgreining?
Hugvísindastoírmn stóð í vor fyrir málþingi um sálgreiningu til heiðurs
prófessor Sigurjóni Björnssyni sálfræðingi sem kenndi um árabil við Há-
skóla Islands, fyrst við heimspekideild en síðar við félagsvísindadeild, eft-
ir að sálfræði varð að sjálfstæðri skor. Sigurjón er einnig afkastamikill
þýðandi rita Sigmunds Freud og hefur þar að auki ritað talsvert um sál-
greiningu í gegnum tíðina. Efni Ritsins er að þessu sinni að mestu byggt
á þessu málþingi. Flestir þeirra sem þar töluðu hafa gert úr fyrirlestrum
sínum greinar til birtingar í þessu sálgreiningarhefd Ritsins en að auki
hafa tveir mikilvægir sálgreiningartextar verið þýddir sérstaklega.
Nú hefur einnig göngu sína nýr flokkur greina sem við vonum að
verði fastur liður í framtíðinni. Það eru greinar um þjóðfélagsmál þar
sem reynt er að sameina ffæðilega greiningu og efnistök, aðferðum rann-
sóknarblaðamennsku til að gera einhverju efhi sem er ofarlega á baugi í
þjóðfélaginu ítarleg skil. Það er Birgir Hermannsson sem ríður á vaðið
með grein um alþingiskosningarnar sem ffam fóru síðasdiðið vor. I
greininni fjallar Birgir um skýringar á því afhverju kosningabaráttan þró-
aðist í átt frá því að kjósendur lýstu yfir afdráttarlausum vilja til breyt-
inga, að niðurstöðu sem hafði í för með sér óbreytt stjórnarmynstur.
Birgir skoðar kosningabaráttuna í smáatriðum og þá atburði sem settu
helst mark sitt á hana.
Sálgreining er fjölbreytilegt viðfangsefni sem snertir flestar greinar
hug- og félagsvísinda með einum eða öðrum hætti. Högni Oskarsson
fjallar um bælingu í grein sinni „Freud í hvunndeginum; bæling, maður
og samfélag“ og nýtir sér skrif þýska rithöfundarins W. G. Sebald til að
skoða birtingarmyndir bælingar í vitsmunalífi og lífsstíl. Sagan Austerlitz
eftir Sebald segir frá manni sem í tilraunum sínum til að komast að ör-
3