Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2003, Blaðsíða 109

DORAI iMEÐFERÐ FREUDS
sína. Hún hefur líka lesið bók um kynlíf og sagt frú K. frá því. Hún svík-
ur Dóru og segir manni sínum leyndarmál hennar. Það kemur sér vel fyr-
ir hann þegar faðir Dóru ásakar hann um áreitni við bamið en hann get-
ur þá hróðugur teflt því fram að „bamið“ liggi í kynlífsbókum! Freud er
ekki laus við að vera hneykslaður yfir því hve mikið Dóra veit, hann
skynjar samkynhneigða þrá hennar til frú K. en skilur í grundvallaratrið-
um ekki kynferði hennar. Þekking og viðmið Dóm samræmast ekki hans
reðurmiðjuðu heimsmynd og þar sem fortölur duga ekki til reynir hann
að beita valdi.
Flestir þeir sem fjallað hafa um þennan texta hafa orð á hinni valdslegu
orðræðu Freuds. Aftur og aftur segir harrn að Dóra þráist við „að viður-
kenna“, „að játa“ eða „gangast við“ gimd sinni og lesandi byrjar að fá tdl-
finninguna fyrir því að hér fari fram þriðju gráðu yfirheyrsla þar sem sak-
bomingurinn sé kvenkynið. Og það væri þá synd að segja annað en að
það tæki rösklega á móti.
Hitt skal Kka undirstrikað að Sigmund Freud var fyrsti fullorðni mað-
urinn sem trúði sögu Dóm og viðurkenndi mynd hennar af vemleikan-
um. Harm valdi að standa ekki með föður hennar og hagsmunum hans og
hann leit ekki á það sem sitt verkefni að „koma vitinu fyrir Dóm“. Þess
vegna vinnur harrn traust Dóm og hann yfirvinnur þá andúð og fyrir-
litningu sem hún hefur á læknum eftir harðræði fyrri meðferða. Hún
leyfir honum að hjálpa sér og sjúkdómseinkenni hennar hjaðna niður eða
hverfa fyrstu mánuðina efrir meðferðina hjá honum. Sennilega var Sig-
mund Freud bæði besti og versti örlagavaldurinn í lífi Idu Bauer.
En þó að Freud standi ekki með föðumum getur hann ekki staðið með
Dóm. Hann kemst að niðurstöðu sem í raun hefði hentað föðurnum vel.
Hann kemur að því enn eina ferðina undir lok greiningarinnar að Dóra
þrái innst inni að herra og frú K. skilji svo að þau herra K. gætu gift sig
og hún gengið bömum hans í móðurstað38 og þá sér Dóra engan mun á
skoðunum hans og föðurins/herra K. lengur. Hún skoðar doktorinn sem
handbendi föðurins, enn einn í hópi þess fullorðna fólks sem vill nota
hana eins og kvmferðislega skiptimmt og neita henni um sínar eigin upp-
lifanir og vemleika ef sú lygi hentar þeim betur en hinar fyrri. Hún legg-
ur á flótta og brotthvarf hennar er sannarlega yfirskilyrt.
58 „May you not have thought that he vvanted to get divorced from his vvife so as to
marry you? ... this vvould havre been the only possible solution for all the parties
concemed.“ Sigmund Freud, 1977, s. 149.