Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2003, Page 54

SÆUNN KJARTANSDÓTTIR
komu og heilsuðu henni svaraði hún ekki heldur hékk í pilsfaldi mömmu
sinnar, vansæl á svip. Mamma hennar hló og gerði gott úr en Sólveig
fann vel hversu reið hún var. Eldri systir hennar hljóp hins vegar í fang-
ið á hverjum sem var, dansaði ef hún var beðin urn það eða lék á píanóið.
Sólveig vildi ekki aðeins líkjast systur sinni, hún vildi verða hún.
Þegar mamma Sólveigar las dagbók hennar nokkrum árum síðar
komst hún að því að Sólveigu var strítt í skólanum vegna þess að hún tal-
aði með yfirstéttarhreim. Mamma hennar ræddi þetta við skólastjórann
sem fullvissaði hana um að allt væri í stakasta lagi, Sólveig var skömmuð
fyrir að segja ósatt og árum saman var hlegið að þessari „skröksögu“ Sól-
veigar yfir sttnnudagshádegisverði fjölskyldunnar. Sólveigu minnti að
það hefði verið upp frá þessu sem hún fór að spinna upp sögur.
A unglingsaldri varð Sólveig róttækur femínisti og friðarsinni en
mamma hennar hæddist að henni fyrir einfeldningslegar og barnalegar
skoðanir. Hún varð einnig grænmetisæta og tengdi það pólitískri vitund
sinni. Þessi breyting gerðist engu að síður eftir sunnudagshádegisverð
með fjölskyldunni. Mamma hennar hafði gert böku og þegar hún var
spurð um innihald hennar neitaði hún að svara fyrr en að máltíðinni lok-
inni. Sólveig borðaði bökuna og farmst hún góð. Þá ljóstraði mamrna
hennar upp að í henni hefði verið kanínukjöt. Sólveig sá fyrir sér sínar
eigin kanínur og kastaði samstundis upp yfir matarborðið.
Fjölskylda Sólveigar var listhneigð og sjálf hafði hún gaman af að mála
myndir. I garðinum var skúr sem hún nötaði fyrir vinnustofu. Þegar hún
var þrettán ára gömul kom frænka hennar, sem var myndlistarkennari, til
að skoða verk hennar. Hún lét einhver orð falla um myndirnar sem Sól-
veig taldi nú hafa verið ætluð sem uppbyggilega gagnrýni. A þeim tíma
fannst henni frænkan rífa sig í tætlur. Hún eyðilagði allar myndirnar sín-
ar og málaði aldrei eftir þetta.
Þegar ég hlustaði á Sólveigu fannst mér frásögn hennar ekki alltaf trú-
verðug. Þó trúði ég því að hún reyndi eftir fremsta megni að segja mér
satt. Vandi minn virtist endurspegla hennar eigin erfiðleika við að greina
á milli staðreynda og skáldskapar, draumóra og raunveruleika. Hún vissi
að hún átti það til að spinna sögur eða hagræða sannleikanum í þeiin til-
gangi að vekja aðdáun fólks og fá það til að halda að hún lifði áhugaverð-
ara lífi en raun bar vitni því henni fannst óhugsandi að nokkur vildi
þekkja hana eins og hún væri. En hún átti oft erfitt með að átta sig á hvað
væri satt og hvað ekki: Var mamma hennar glöð þegar hún hló eða var
52