Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2006, Qupperneq 49

MYNDIR MEINA
hræðileg írekja og tillitslaus. Hún er ótukt, en innst inni er
hún samt gamla frænka mín sem sendi mér ullarsokka sem
stungu þegar ég var lítil og bauð mér gamalt súkkulaði.21
Þessi brjóstumkennanlega gamla kona hefur tekið sæti óforskammaða
ruddans og tennumar hafa verið dregnar úr myndhverfingunni, nánast í
bókstaflegum skilningi! Það getur engum staðið ógn af gamalh konu
sem varla er fær um að setja á sig andlitsfarða svo vel megi fara. Ekki nóg
með að myndhverfingunni sé snúið á hvolf heldur fylgir henni líka sátt
við þá tvíbendni sem flestir krabbameinssjúklingar þurfa að glíma við.
Krabba frænka er skyldmenni sjúklingsins, hún er hiuti af honum og
getur aldrei verið annað. Hún er ekki lengur óboðin þó ekki sé hún
ánægjulegur félagsskapur. Þegar höfundurinn greinist með krabbamein
í annað sinn birtist frænkan á ný:
Það er ekkert grín að fá hana í heimsókn. Hún er leiðindakerl-
ing. En þar sem hún stendur á tröppunum í rigningunni og
horfir á mig bænaraugum get ég ekki annað en boðið henni
inn. Hún er náttúrulega frænka mín. Hluti af mér og mínu
fólki. Eg get ekki afiieitað henni.22
Otuktin gefur til kynna ósætti við þessa ógnvekjandi mynd sem dregin er
upp af krabbameini sem framandi afli innan líkamans, ósætti við þessa
hættulegu ímynd krabbameinsins sem ryðst inn í líf sjúklingsins, hel-
tekur hann og beinir honum á veg sem aðeins getur legið í gröfina,
ósætti við þetta orð „krabbi“ sem mótar tilfinningu fólks gagnvart sjúk-
dómnum með svo afgerandi hætti. Barátta Önnu Pálínu eins og hún
birtist í bókinni er fyrst og fremst barátta við tungumálið. Með því að
búa til ný myndhvörf sem hafa annars konar vísanir nær hún ákveðinni
sátt við sjúkdóminn og sambúðina með Kröbbu frænku. Fyrir vikið er í
raun ekki þörf fýrir það hemaðarmyndmál sem svo oft fylgir slíkum
aðstæðum.
Með Ótuktinni gerði Anna Pálína tilraun til að breyta þeim mynd-
hvörfum sem ríkja um krabbamein í samfélaginu með því að búa til ný.
Hún barðist hins vegar ekki gegn því að hugsun fólks um sjúkdóminn sé
myndhverfð, þvert á móti hélt hún sig innan þess tjáningarforms og
21 Anna Pálína Ámadóttir, Ótuktin, bls. 94.
22 Sama rit, bls. 130-131.
47