Þjóðlíf - 01.08.1991, Blaðsíða 83

kúlu úr deiginu og þá hermir barnið eftir
okkar gjörðum. Síðan sjáum við mismun-
andi athafnir hjá aldurshópunum, allt frá
þeim yngstu sem eru bara að teygja og toga
deigið og upp í sex ára börnin sem hamast
og eru sveitt við baksturinn.
Börn nú til dags verða oft fullorðin of
snemma. Það virðist sem þau séu rænd
barnæskunni sem er heimur ímyndunar-
afls og sköpunargleði. Hjá okkur er
áherslan lögð á þetta tvennt og við reynum
að skapa umhverfi þar sem allt getur gerst.
Leikföngin reynum við að hafa sem mest
þannig að þau séu ekki fullkomnar eftir-
myndir veruleikans heldur sé eitthvað
skilið eftir handa ímyndunaraflinu. T.d.
eru hinar svokölluðu Waldorf-brúður
þannig að munnurinn er aðeins rauður
punktur. Síðan er það barnsins að ákveða í
hvernig skapi brúðan er. Fáeinir trékubb-
ar og nokkrar slæður geta verið leikhús
sem síðan verður skrifstofa sem síðan
verður eitthvað enn annað.“
I einu herberginu liggja trjábolir á víð
og dreif. Þeir eru ýmist notaðir sem hest-
ar, fjöll, veggir í húsum eða annað það sem
hugur barnanna býður. Reynt er að nota
svo til einungis leikföng úr náttúrulegum
efnum. Það vakti einnig athygli að á veggj-
um hanga myndverk frægra meistara og í
anddyrinu þar sem hvert barn hefur sinn
snaga hanga myndir hjá hverju og einu úr
heimslistasögunni. Snorri segir: „Það er
þrennt sem við viljum að einkenni um-
hverfi barnsins. Það er fegurð, heilbrigði
og hlýja. Við höfum hangandi á veggjum
verk eftir t.d. Raphael, Leonardo og
Kandinski af því að við trúum því að ef
barnið sér það besta sem skapað hefur
verið þá hafi það áhrif. Maturinn þarf að
vera eins hollur og unnt er og við reynum
að skapa umhverfi þar sem hvert barn er
velkomið alveg eins og það er. Við lítum á
okkur sem aðeins hluta þess lífs sem barn-
ið lifir. Ef það er æst og upptrekkt einn
daginn þá geta verið svo margar ástæður
fyrir því. Við gætum kannski sagt: „Bann-
sett óþekkt er í krakkanum“ en ef við
reynum að setja okkur dýpra inn í málið
kemur kannski í ljós að barnið fékk of
lítinn svefn eða gullfiskurinn þess dó dag-
inn áður, atriði sem geta haft mjög sterk
áhrif á meðvitund barns. Við lítum einnig
svo á að allt sem barnið tjáir, segir og gerir,
sé að stórum hluta speglun á umhverfi
þess. Að það sé orsök fyrir því sem tjáð
er.“
Það er lagt mikið upp úr dagsryþman-
um. Þegar barnið kemur á morgnana þá
veit það í stórum dráttum hvað gerist. Það
veit að á mánudögum málar það myndir, á
þriðjudögum er bakað o.s.frv. Þetta er
þáttur í að veita barninu öryggi. Starfs-
mennirnir segja hins vegar að ekki sé um
að ræða eilífar endurtekningar, á hverjum
degi eru nýir leikir, nýir litir, nýjar sögur.
Börnin eiga sjálf að ákveða íhvaða skapi brúðan er.
Leikföng eru svo til eingöngu úr náttúrulegum
efnum.
Andrea Henk matselja segir að þessi
reglufesta sé einnig höfð í heiðri í matar-
gerðinni: „Á mánudögum er fiskur, á
þriðjudögum eitthvað úr hirsi o.s.frv..
Einnig er reynt að hafa fæðið eins lífrænt
og mögulegt er og að hafa meira korn en
vani er í íslenskri matargerð. Við kaupum
lífrænt ræktað grænmeti frá Skaftholti í
Gnúpverjahrepp og reynum að nota mikið
afþví.“
Kirsten Anderson starfsmaður er sænsk
að uppruna og þekkir til Waldorf-uppeld-
isstofnana þar og víðar í Evrópu. Hún
segir að fólk hér á landi sé að vakna til
meðvitundar um að til séu aðrir möguleik-
ar í uppeldis- og skólamálum en hið hefð-
bundna skólakerfi býður upp á: „Víða í
Evrópu er úr miklu meiru að velja en hér
hefur verið í þessum málum og það leiðir
til að fólk hugsar meira um hvernig það í
rauninni vill að börnin þess alist upp. Það
hefur í för með sér betri tengsl foreldra og
skóla en það finna börnin strax. Sums
staðar sjá foreldrar algerlega um þrif eða
viðgerðir og jafnvel fjármál og reynslan
virðist vera að minna sé um skemmdar-
verk í slíkum skólum en öðrum.“
Snorri Traustason á lokaorðin. Hann
segir: „Minn draumur er sá að á því and-
artaki þegar börn fara úr grunnskólanum
geisli þau af sömu ánægju og lífsorku sem
þau hafa þegar þau koma inn í leikskól-
ann.“
0
ÞJÓÐLÍF 83