Læknablaðið : fylgirit - 01.01.2007, Blaðsíða 105

ÁGRIP VEGGSPJALDA / XIII. VÍSINDARÁÐSTEFNA HÍ
tengdum og 5-O-tengdum galaktófúranósýl-keðjum sem eru
tengdar við mannan-kjarna. Mannan-kjarninn samanstendur af
a-(l->6)-tengdri mannan meginkeðju sem greinist í stöðu 0-2
með annað hvort einni a-mannópýranósýl einingu eða a-Manp-
(1—>2)-a-Manp-(l—>2)-a-Manp-(l—>2) keðju í hlutföllunum 1:3.
Ályktanir: Fléttan T. vermicularis var. subuliformis (ormagrös)
framleiðir óvenjulegar fjölsykrur af galaktófúranósýlmannan
gerð sem ekki hafa verið einangraðar úr fléttum áður.
V 72 Áhrif fjölsykra úr fléttum á ónæmissvör angafrumna í
mönnum
Sesselja Ómarsdóttir* 1, Elín Soffía Ólafsdóttir1, Jóna Freysdóttir2
‘Lyfjafræðideild HÍ, 2rannsóknastofa í gigtsjúkdómum Landspítala
jonaf@landspitali. is
Inngangur: Margar fjölsykrur sem hafa verið einangraðar úr
sveppum og fléttum hafa áhrif á ónæmiskerfið. Flest þessi áhrif
tengjast ósérhæfða armi ónæmiskerfisins. Prátt fyrir að angafrum-
ur tilheyri ósérhæfða ónæmiskerfinu þá tengjast þær sérhæfða
ónæmiskerfinu, meðal annars með því að stýra sérhæfingu
óreyndra T-frumna.
Efniviður og aðferðir: í þessu verkefni voru 11 fjölsykrur með
mismunandi byggingu einangraðar og áhrif þeirra á þroskun
angafrumna í rækt skoðuð með því að mæla magn af seyttu
boðefnunum IL-10 og IL-12p40. Til að meta heildaráhrif boð-
efnaseytingar var reiknaður PI stuðull sem er hlutfall IL-12p40
og IL-10 framleiðslunnar þar sem lækkaður PI stuðull bendir til
meiri IL-10 framleiðslu og hugsanlegrar bælingar á ónæmssvari
og hækkaður PI stuðull bendir til meiri IL-12p40 framleiðslu
og hugsanlegrar ræsingar á ónæmissvari. Til að kanna þennan
möguleika nánar voru angafrumur ræktaðar með fjölsykrunum
fjórum eða fjölsykrunni isolichenan sem hafði engin áhrif á PI
stuðulinn samræktaðar með óreyndum T-frumum og sérhæfing
T-frumnanna metin með því að mæla seytingu á boðefnunum
IL-4 og IFN-y.
Niðurstöður: í ljós kom að angafrumur ræktaðar með -glúkön-
unum lichenan, pustulan og Ths-2 og heteróglýkaninu thamnol-
an voru með lægri PI stuðul heldur en óræstar angafrumur.
Niðurstöður samræktunarinnar sýndu að angafrumur ræktaðar
með fjölsykrunum fjórum leiddu til aukinnar IL-4 framleiðslu og
minnkaðrar IFN-y framleiðslu. Aftur á móti höfðu angafrumur
ræktaðar með isolichenan engin áhrif á sérhæfingu T-frumnanna.
Ályktanir: Þessar niðustöður benda til þess að fjölsykrurnar
lichenan, pustulan, Ths-2 og thamnolan geti haft ónæmisbælandi
áhrif með því að auka IL-10 framleiðlu angafrumna, og að anga-
frumur ræktaðar með þessum fjölsykrum hafi áhrif á sérhæfingu
- frumna í átt fráThl svari.
V 73 Áhrif fléttuefnisins usnínsýru á frumufjölgun, lifun og
útlit krabbameinsfrumna
Guöleif Harðardóttir12, Helga M. Ögmundsdóttir1-2, Kristín Ingólfsdóttir3
1 Rannsóknarstofa f sameinda- og frumulíffræði, Krabbameinsfélagi íslands,
2læknadeild HÍ, 3lyfjafræðideild HÍ
gudleifh@yahoo. com
Inngangur: Fléttuefnið usnínsýra er vel þekkt náttúruefni með
fjölþættar verkanir, svo sem örveruheftandi og bólguhemjandi.
Einnig hefur verið lýst æxlishemjandi verkun. Markmið þessarar
rannsóknar var að kanna áhrif tveggja forma af usnínsýru á
frumufjölgun og lifun krabbameinsfrumna.
Efniviður og aðferðir: (+)- og (-)- usnínsýra voru einangraðar úr
fléttunum Cladonia arbuscula og Alectoria ochroleuca og leystar í
DMSO.T47-D (brjóstakrabbameinsfrumulína) og Capan-2 (brisk
rabbameinsfrumulína) voru frá ATCC og mergæxlisfrumulínurnar
RPMI-8226, U266-84 og LP-1 voru gjöf frá Kenneth Nilson. Áhrif
efnanna á frumufjölgun voru prófuð með thymidínupptöku og
niðurstöður skráðar sem IC50. Staða í frumuhring var greind með
PI litun og greiningu í flæðisjá. Frumudauði var kannaður með
TUNEL prófi eftir 24 klukkustunda meðhöndlun með 20 pg/mL
usnínsýru. Eftir tveggja, sex og 24 klukkustunda ræktun með 20
pg/mL usnínsýru voru frumur litaðar með MG-G og sýni skoðuð
í ljóssmásjá.
Niðurstöður: Usnínsýra hindraði fjölgunT47-D IC50= 4,2 pg/mL)
og Capan-2 (IC50 = 5,3 pg/mL). Enginn munur var á milli formanna
tveggja og var (+)usnínsýra notuð í áframhaldandi próf. Staðfest
var að usnínsýra hafði hemjandi áhrif á DNA eftirmyndun með
skammtímaupptökuprófi svo og með fækkun frumna í S-fasa
Engin áhrif sáust á mergæxlisfrumulínurnar. Usnínsýran olli ekki
stýrðum frumudauða í neinni af frumulínunum, en þeim fækkaði
um 24-37% eftir sólarhringmeðhöndlun. T47-D frumur, en ekki
Capan-2 frumur, sýndi útlitsbreytingar sem geta bent til vægrar
nekrósu.
Ályktanir: Bæði formin af usnínsýru hindruðu marktækt fjölg-
un tveggja gerða af krabbameinsfrumum en engin áhrif sáust á
mergæxlisfrumur. Usnínsýra olli ekki stýrðum frumudauða sem
samræmist því að usnínsýra er ekki DNA skemmandi. Væg merki
nekrósu sáust.
V 74 Sýklahemjandi efni úr aðalbláberjum (Vaccinium
myrtillus)
Margrét Bessadóttir’, íris Jónsdóttir1, Sesselja Ómarsdóttir1, Helga
Erlendsdóttir2, Kristín Ingólfsdóttir1
‘Lyfjafræðideild HÍ, 2sýklafræðideild Landspítala
sesselo@hi.is
Inngangur: Ber og lauf af aðalbláberjalyngi Vaccinium myrtil-
lus (Ericaceae) hafa verið notuð í alþýðulækningum í mörgum
löndum Evrópu til að styrkja háræðar, fyrirbyggja æðahnúta, við
gyllinæð og til að fyrirbyggja æðakölkun. Jafnframt hafa útdrættir
verið notaðir við sýkingum (innvortis og útvortis), þvagsýrugigt,
liðagigt, meltingarfærakvillum og við sjóntruflunum. Tekist hefur
að einangra nokkur efni úr berjum V. myrtillus, þar á meðal flavo-
nóíða svo sem anthócýanín, terpena, vítamín, sykrur og pektín.
Markmið verkefnisins var að einangra og byggingarákvarða virk
efni úr berjum íslensku aðalbláberjaplöntunnar Vaccinium myr-
tillus með lífvirknileiddri einangrun og kanna bakteríuhemjandi
virkni innihaldsefna á sjúkdómsvaldandi bakteríur.
Efniviður og aðferðir: Eftir úrhlutun með petróleum bensíni
voru bakteríuhemjandi virkni extrakts og efnablöndu könnuð
á átta stofna baktería með þynningarprófum í fljótandi æti.
Læknablaðið/fylgirit 53 2006/93 105