Læknablaðið : fylgirit - 01.01.2007, Blaðsíða 107
ÁGRIP VEGGSPJALDA / XIII. VÍSINDARÁÐSTEFNA HÍ
og stöðugleika kúrkúmíns en lítið er vitað um áhrif þeirra
á aðra kúrkumínóíða. Tilgangur verkefnisins var að kanna
eðlisefnafræðilega eiginleika kúrkúmínóíð-sýklódextrínfléttna og
hvernig bygging kúrkúmínóíða hefur áhrif á fléttumyndunina.
Efniviður og aðferðir: Sex kúrmínóíðar voru smíðaðir með
þekktum efnasmíðaaðferðum og bygging þeirra var staðfest með
NMR. Rannsóknir á vatnsrofi, leysni, oktanól-vatns dreifingu,
og ljósstöðugleika voru gerðar fyrir 10% (w/v) hýdroxýprópýl-
þ-sýklódextrín (HPþCD), metýlerað-þ-sýklódextrín (MþCD) og
hýdroxýprópýl-y-sýklódextrín fléttumyndunarlausnir.
Niðurstöður og ályktanir: Helmingunartími kúrkúmínóíðanna
var meiri en 100 tímar, við 30°C, í pH 5 lausnum, en niðurbrotið
var töluvert við pH 10. Kúrkúmín og l-(4-hýdroxý-3-
metoxýfenýl)-l-hexen-3,5-on voru óstöðugustu efnin. Stöðugleiki
kurkúmínóíðanna jókst við það að mynda fléttu við sýklódextrín.
Stöðgunaráhrif sýklódextrínanna voru HPpCD ~ MþCD >
HPyCD. Leysni- og fasadreifingarmælingar sýndu að efni með
umfangsmikla sethópa á fenýlkjarnanum höfðu mikla sækni í
HPyCD, en efni með litla sethóp eða án sethópa mynduðu betri
fléttur við þ-sýklódextrín. Ljósefnafræðilegur stöðugleiki efnanna
var lítill og stöðuleiki efnanna var minni í 10% HPþCD lausn en
í metanóllausn.
V 78 Áhrif hýdroxýprópýl-þ-sýklódextrína á kyrrstætt
vatnslag við yfirborð himna
Fífa Konráðsdóttir, Þorsteinn Loftsson, Már Másson
Lyfjafræðideild HI
fifa@hi.is
Inngangur: Sýklódextrín eru hringlaga fásykrur sem hafa
þann eiginleika að geta aukið vatnsleysni margra fitusækinna
lyfja og einnig auðveldað flutning lyfja yfir kyrrstætt vatnslag
sem er talið myndast vegna þéttpökkunar vatnssameinda við
yfirborð lífrænna himna. Áhrif hýdroxýprópýl-þ-sýklódextríns
á kyrrstæða vatnslagið voru könnuð í himnulíkani með tvenns
konar himnum.
Efniviður og aðferðir: SpectraPor® sellófanhimnur og ný gerð
samsettra SpectraPor® sellófan/oktanól-nítrósellulósa (C/ON)
himna voru prófaðar og fitusækið steralyf, hýdrókortisón (HC)
valið til tilrauna. Flæði (flux) hydrókortisóns úr 5% (w/v)
HPþCD vatnslausn yfir himnur með 1-10% (w/v) HPþCD í
móttökufasa var reiknað út útfrá sýnum sem voru tekin úr
móttökufasa Franz flæðisella á 30-60 mínútna fresti í fjórar
klukkustundir og magnmæld í vökvaskilju (HPLC). Flæði úr 16
mg/mL HC 1-15% (w/v) HPþCD vatnslausnum var kannað við
fast sýklódextrínmagn (10% w/v) og einnig þegar sami styrkur
sýklódextríns var beggja megin himnanna.
Niðurstöður: Kyrrstæða vatnslagið reyndist ráðandi í hindrun á
flæði hýdrókortisóns (HC). Sýklódextrínstyrkur í móttökufasa
hafði ekki teljandi áhrif á flæði HC yfir himnurnar þar til HP CD
styrkur í vatnslausn náði 10% (w/v). Aukinn styrkur HP CD í
gjaffasa jók flæði HC yfir himnurnar upp að 10% (v/w) HP CD
þar sem hægði á HC flæði yfir báðar himnugerðir, þó marktækt
meira (p=0,00217 Wilkoxon rank sum test) hjá sellófanhimnunni
en C/ON himnunni.
Ályktanir: Hýdroxypropyl-P-sýklódextrín draga úr hindrun
kyrrstæða vatnslagsins á flæði hýdrókortisóns. En þegar styrkur
HPpCD er orðin meiri en þarf til að leysa upp lyfið fóru
sýklódextrínsameindirnar að valda hindrun á flæði lyfsins.
V 79 Þróun og mat á slímhimnubindandi filmum úr
kítósani
Freyja Jónsdóttir', Skúli Skúlason1-3, W. Peter Holbrook2, Pórdís Krist-
mundsdóttir1
'Lyfjafræðideild og 2tannlæknadeild HÍ, 3Líf-HIaup ehf.
lhonlisk@hi.is
Inngangur: Filmur til lyfjagjafar um munnhol eru nýleg lyfjaform en
þær henta meðal annars fyrir lyf sem hafa stuttan helmingunartíma,
eru viðkvæm fyrir ensímniðurbroti í meltingarfærum eða eru gefin
í lágum styrk. Fjölliðan kítósan hefur mikla viðloðunarhæfni við
slímhúð og gæti því hentað vel sem burðarefni í filmur. Markmið
rannsóknarinnar var að þróa aðferð til framleiðslu kítósanfilma til
lyfjagjafar í munnhol og að gera samanburð á eiginleikum filma úr
mismunandi tegundum af kítósani með tililti til viðloðunar, slitþols
og bólgnunar.
Efniviður og aðferðir: Unnið var með fimm gerðir kítósans af
mismunandi seigjustigi. Kítósan var leyst í mjólkursýru og filmurnar
framleiddar með uppgufunaraðferð. Hýdroxýprópýlmetýlcellulósa
(HPMC) var notuð til að bæta eiginleika filmanna og própýlen
glýkól sem mýkingarefni. Áhrif hitastigs og þurrkaðstæðna á
eiginleika filmanna var könnuð. Mældir voru viðloðunar- og
slitþolseiginleikar með Texture analyser TA-XT2Í og bólgnun
filmanna í gervimunnvatnslausn.
Niðurstöður: Hitastig hafði áhrif á þurrktíma og eiginleika fil-
manna. Þurrkun við 40°C virtist ekki valda eðlisbreytingu á kítós-
ani. Bólgnunarstuðull filmanna var á bilinu 20-50 en bólgnun óx
lítillega með lækkandi seigjustigi kítósans. Viðloðunareiginleikar
filmanna jukust þegar styrkur kítósans var aukinn á kostnað HPMC
en einnig jókst viðloðun filmanna með hækkandi seigjustigi kítós-
ans. Ekki var augljóst samband milli slitkrafts og seigjustigs annars
vegar og styrks kítósans hins vegar. Niðurstöður bentu til að teygj-
anleiki filmanna aukist með auknu magni HPMC.
Ályktanir: Eiginleikar filmanna stjórnuðust af seigjustigi og styrk
kítósans svo og þeim hjálparefnum sem notuð voru við gerð þeirra.
V 80 Sjálfsmat á starfsfærni kjálkans. Faraldsfræðileg
könnun meðal íslendinga á fertugsaldri
Karl Ö. Karlsson'. Eiríkur Ö. Arnarson2, Sigurjón Arnlaugsson1, Björn R.
Ragnarsson', Þórður E. Magnússon1
'Tannlæknadeild HÍ, 2geðdeild Landspítala
kok@hi.is
Inngangur: Einstök einkenni álagstengdra kjálkakvilla eru
algeng. Margir sjúklingar leita sér fyrst og fremst meðferðar
til að endurheimta verkjalausa starfsfærni. Mat á starfsfærni
er mikilvægt í langvinnum sjúkdómum þar sem ekki er um
fullkominn bata að ræða.
Læknablaðið/fylgirit 53 2006/93 107