Læknablaðið : fylgirit - 01.01.2007, Blaðsíða 79
ÁGRIP VEGGSPJALDA / XIII. VÍSINDARÁÐSTEFNA HÍ
ÁGRIP VEGGSPJALDA
V 1 DNA viðgerð í brjóstaþekjufrumulínum sem bera
BRCA2 stökkbreytingu
Jenný B. Þorsteinsdóttir1-2, Garöar Nlyrdai'. Jórunn E. FyíjönV . Helga M.
Ögmundsdóttir1-3
'Rannsóknarstofa í sameinda- og frumulíffræði.Krabbameinsfélagi íslands,
2læknadeild HÍ,3geislalækningadeild Landspítala
jbth@hi.is
Inngangur: BRCA2 próteinið gegnir veigamiklu hlutverki í við-
gerð á tvíþátta DNA broti og tekur þátt í myndun Rad51 bletta á
brotstað. Sýnt hefur verið fram á að frumulínur, sem vantar virkt
BRCA2 prótein, mynda ekki Rad51 bletti sem svar við geislun.
Markmið rannsóknarinnar var að kanna myndum Rad51 bletta
í tveimur nýlegum brjóstaþekjufrumulínum sem eru arfblendnar
um 999del5 BRCA2 stökkbreytinguna.
Efniviður og aðferðir: Frumurnar voru geislaðar með 8 Gy, rækt-
aðar eftir það í fimm klukkustundir annars vegar og 48 stundir
hins vegar og myndun Rad51 bletta metin með sértækri flúrmót-
efnalitun og skoðun í confocal smásjá. Niðurstöður voru settar
fram sem hlutfall frumna með >5 Rad51 bletti. Einnig var flúrlit-
að gegn y-H2AX sem má nota til þess að meta tilvist og fjölda
DNA brotstaða og niðurstöður metnar á sama hátt og áður.
Niðurstöður: Fimm stundum eftir geislun innihéldu BRCA2 lín-
urnar tvær 58,4% og 57,1% frumna með >5 Rad51 bletti sem var
svipað og viðmiðunarlínan, MCF7, 57,8%. Eftir 48 stundir sáust
ennþá Rad51 blettir í 29% og 31,4% frumna í BRCA2 línunum
en hjá MCF7 sáust þeir aðeins í 6% frumna. Fimm stundum eftir
geislun sáust y-H2AX blettir í öllum frumumlínum sem prófaðar
voru en 48 klst eftir geislun voru 55% frumna hjá báðum BRCA2
línunum með >5 y-H2AX bletti en hjá MCF7 sáust þeir aðeins í
19% frumna Frumuhringsgreining með FLOW sýndi einnig sam-
söfnun í G2/M fasa og fjöllitnun fruma eftir geislun.
Ályktanir: Brjóstaþekjufrumulínur, arfblendnar um 999del5
BRCA2 stökkbreytinguna, sýndu eðlilega Rad51 svörun fimm
klukkustundum eftir geislun en svarið var seinkað og enn til
staðar 48 stundum eftir geislun. Það bendir til viðvarandi DNA
skemmdar og var það staðfest með litun fyrir y-H2AX.
V 2 Kjarnsýrurafdráttur á örgelum
Guðmundur H. Gunnarsson1-2, Andri Ford1, Bjarki Guömundsson2, Hans G.
bormar'y Jón Jóhannes Jónsson1
‘Lífefna- og sameindalæknisfræöideild Landspítala, -Lífeind ehf., erföa og
sameindalíffræðistofa læknadeildar HÍ
hans@hi.is
Inngangur: Greiningar á einföldum og flóknum kjarnsýrusýnum
með rafdrætti eru tímafrekar og kostnaðarsamar, hvort heldur
um er að ræða rafdrátt á agarósageli eða á akrýlamíð geli með
ein- eða tvívíðum rafdrætti. Aðferðir sem gerðu fólki kleift að
framkvæma þessar greiningar á mun skemmri tíma yrðu til góða
fyrir rannsóknarstofur. Við kynnum hér aðferð sem þróuð hefur
verið á okkar rannsóknarstofu í samvinnu við líftæknifyrirtækið
Lífeind ehf. Þessi aðferð gerir rannsakendum mögulegt að raf-
draga sýni á um það bil 10 mínútum á örgelum.
Efniviður og aðferðir: Akrýlamíðgel af mismunandi þéttleika
voru steypt á smásjárgler. Þekkt DNA sýni voru rafdregin við
hitastýrðar aðstæður í einni eða tveimur víddum í 5-10 mínútur.
Hvorki var notaður hleðslubuffer í sýnin, né heldur rafdrátt-
arbuffer annar en sá sem var í gelinu. Kannað var hvort aðskiln-
aður við rafdrátt gæfi samsvarandi niðurstöður og við venjulegan
rafdrátt á 7x8 cm akrýlamíð geli.
Niðurstöður og ályktanir: Niðurstöður benda til þess að greining
DNA sýna á örgelum gefi jafn góðan aðskilnað og 7x8 cm gel,
hvort heldur er í einvíðum eða tvívíðum rafdrætti. Þessi tækni
getur því flýtt rafdráttargreiningum um tæplega tvo klukkutíma,
auk þess sem lágmarksmagn af sýni er notað. Lífeind ehf. vinnur
nú að þróun og markaðssetningu rafdráttarbúnaðar byggðum á
þessum niðurstöðum.
V 3 Hlutverk SUMOýleringar í starfsemi Mitf umritunar-
þáttarins í músum
Bryndís Krogh Gísladóttir'.Norene 0’Sullivan2,Debbie Gilbert2,Neal G.
Copeland2, Nancy A. Jenkins2, Eiríkur Steingrímsson1
'Lífefna- og sameindalíffræðistofa læknadeildar HÍ, 2National Cancer
Institute, Maryland, USA
bryndis@wice!l. org
Inngangur: Stjórnun umritunarþátta í þroskun fjölfruma lífvera
er háð mörgum áhrifaþáttum. MITF er prótein sem tilheyrir
bHLHZip fjölskyldu umritunarþátta og er ómissandi fyrir
eðlilega þroskun augans, litfrumna, mastfrumna og beináts-
frumna. Margar rannsóknir hafa sýnt að umbreytingar á MITF
hafa mikilvæg áhrif á virkni þess. Til dæmis hefur verið sýnt
að frumuboðleiðir leiða til fosfórýleringar á MITF sem hafa
áhrif á virkni og stöðugleika þess. MITF er einnig undir stjórn
lýsin umbreytinga, og þar má nefna SUMOýleringu sem bælir
umritunarvirkni MITF í frumurækt. Markmið þessa verkefnis
var að skoða áhrif SUMOýleringar in vivo með því að búa til
erfðabreyttar BAC mýs sem bera stökkbreytingar sem koma í
veg fyrir SUMOýleringu á MITF.
Efniviður og aðferðir: BAC plasmíði sem innihélt Mitf genið
var stökkbreytt með samstæðri endurröðun (homologous
recombination) í E. coli með svokallaðri “HIT and FIX” aðferð.
Stökkbreyttu BAC klóni var komið fyrir í músum sem bera
stökkbreytingu í MITF til að sjá hvort unnt væri að bjarga svip-
gerð músarinnar með viðveru BAC klónsins.
Niðurstöður: Erfðabreyttar mýs sem bera stökkbreytingar í
SUMO setum Mitf gensins hafa verið útbúnar og svipgerð þeirra
hefur verið skilgreind með tilliti til litar feldsins og þroskun aug-
ans.
Ályktanir: Til að staðfesta niðurstöðurnar verður að útbúa
Læknablaðið/fylgirit 53 2006/93 79