Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.09.1987, Page 122

Tímarit Máls og menningar - 01.09.1987, Page 122
Tímarit Máls og menningar Þetta finnst mér aftur á móti skelfing ófyndið og stirt: Það má ef til vill segja að þar sé ekki leiðum að líkjast, því þó aldrei svo vitað sé hafi trillukarlarnir fjórtán krafist þess að vera taldir fulltrúar einnar eða annarrar Iistar og þá síst í útlöndum þangað sem enginn þeirra hefur nokkurn tíma komið, telja stjórnvöld þessa lands karlakórinn fjórtán fóstbræður vanalega glæsilegasta fulltrúa hér- lendrar listar í söngsölum útlendra borga. (24-25) Það er ósanngjarnt að halda því fram að ekki sé sögð saga eða öllu heldur sögur á síðum bókarinnar. T.d. er rakin saga Daníels prests og Sigríðar konu hans. Það er svo sem ekki neinn vandi að fyrirgefa skáldinu þótt hann gleymi því að prestar eru ekki vígðir fyrr en þeir hafa fengið brauð, og að þeir eru kosnir af söfnuði en ekki skipaðir af biskupi og ráðherra sam- kvæmt umsókn; öðru eins er nú vikið við. En hitt er öllu verra að fólk þetta vekur einhvern veginn ekki nægan áhuga, lifnar ekki við, jafnvel þótt ýmislegt sé spaugi- legt í Iýsingunni. Saga þeirra hjóna fyllir miðhluta bókarinnar, og skýtur þeim þó upp bæði fyrr og síðar, en inn í hana bland- ast kynjaviðburðir þeir sem eru eins konar ívaf í þetta allt saman: skipstrand og draugagangur, fyrirboðar og ýmsar uppá- komur. Sumir þeirra kafla, svo sem sýn trillukarlanna (bls. 33—34), eða Kaðal- reipin í regndropunum (136—137) eru bráðsnjöll og falleg prósalýrík, í sama stíl og hinir skáldlegu upphafskapítular; þeg- ar hægt er að líta á textann sem lýríska fantasíu er hann bestur. En inn á milli er allt fullt af orðaflaumi sem þreytir les- andann. í síðasta hluta bókarinnar bætist enn dá- lítið frásagnarefni við: Anton rakari fer að hreingera rakarastofuna, ræðupúlt Her- berts skólastjóra hverfur og kemur aftur í leitirnar án þess að það dragi nokkuð úr elju hans við ræðuhöld, en þessar frásagnir án sýnilegra tengsla við annað en umhverf- ið eru eins konar hlé fýrir síðustu hrotu undra og stórmerkja, þegar svörtu skýja- flókarnir steypast yfir borgina og Sigríður deyr. En það flóð fjarar líka út. Mér sýnist Einar Már hafi ætlað sér að tengja saman í lýríska fantasíu höfuð- skepnur, þjóðtrúarminni, bernska skynj- un borgarinnar og sjálfsagt margt fleira. öllu er þessu miðlað til okkar af sönglandi rödd sögumanns sem spinnur í sífellu og leyfir lesanda aldrei að gleyma sér. Stund- um tekst honum upp, og neistar af skáld- skap lýsa upp hálfrökkrið í kring, en þeir ná ekki að hleypa glóð í allan spunann. Eftirmáli regndropanna er verk sem á allt undir því að lesandi heillist og gangi inn í björg þess fyrirvaralaust, og má ekki vakna fyrr en út er komið. Þess vegna er erfitt að finna sæmilega hlutlæg rök fyrir skoðun sinni á bókinni: annaðhvort heldur hún manni bergnumdum eða ekki. Hún hélt mér sem sagt ekki. Vésteinn Ólason GOTT BYRJANDAVERK I. Forn speki hermir að hrós hafi eðlin tvenn, - að það sé skammur vegur milli þess hróss sem sannarlega sé sprottið af góðum og einlægum huga og hins vegar þeirrar lof- tungu sem mælir undir merki háðs. Einn- ig getur hrós verið sprottið af misskilningi eða vanþekkingu og er þá án innistæðu og einskis vert. Og ótalið er hið varhuga- verða, — að ómælt lof skapar oft væntingar, sem eru flest annað en sanng jarnar og leiðir 384
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.