Tímarit Máls og menningar - 01.03.1993, Blaðsíða 112

hugmyndaleg atriði Sœfarans sofandi, sem er
fádæma auðug og margbreytileg bók. Þá er
ógetið þeirra ljóða sem rísa í hæðir vegna fá-
gætrar listrænnar meðferðar orða og stíls, ljóða
þar sem sjálf hugsunin er svo rækilega samofin
formi að slíkur vefnaður verður vart sundur
rakinn og tjáður með venjulegum orðum án þess
að hugsunin glati þeim töfmm sem hún fær í
ljóðunum; slík samtvinnun einkennir reyndar
öll ljóð Þorsteins Jónssonar frá Hamri. Það er
ekki síst öll sú harmónía sem gerir Sœfarann
sofandi að einhverri bestu ljóðabók síðustu ára.
Páll Valsson
Ný riddarasaga
Friðrik Erlingsson: Benjamín dúfa. Vaka-Helgafell
1992, 134 bls.
Friðrik Erlingsson er rétmefndur spútnik bók-
menntaársins 1992. Um vorið fékk hann ís-
lensku bamabókaverðlaunin sem Vaka-
Helgafell veitir fyrir besta innsenda handritið í
þá samkeppni, Benjamín dúfu\ og um haustið
átti hann eina af mest seldu viðtalsbókunum,
Alltaf til í slaginn. Áður hafði hann gefið út
ísmeygilega bamabók hjá Námsgagnastofnun,
Afi rninn í sveitinni (1987) með eigin teikning-
um.
Benjamín dúfa er rammasaga. I lokakaflanum
kemur fram að sögumaður hennar er orðinn
fullorðinn maður og sjálfur faðir sem lofar syni
sínum að segja honum sögu úr æsku sinni; og
framan við söguna er skáletruð klausa um að
þetta sé ævintýri úr raunveruleikanum sem lof-
að var að segja. Þar með vitum við að sagan
gerist í einhverri fortíð, kannski fyrir um tuttugu
árum. Fátt hefur breyst sem skiptir máli en þetta
hjálpar höfundi að ná hugsaðri yfirsýn og
bjarma fjarlægðar sem einkennir söguna. Þetta
FRIÐRIK ERLINGSSON
BEN|AMÍN
DUFA

gefur sögunni líka tvímælalaust styrk um leið
og það dregur úr sárasta broddi hennar: okkur
er sagt að sagan sé sönn, en okkur er líka sagt
að sögupersónur hafi getað lifað eðlilegu lífi
eftir að henni lauk. Ekki veitir af þeim upplýs-
ingum, því sagan tekur á tilfinningar lesanda.
Frásagnarháttur
Sagan segir, eins og svo ótalmargar klassískar
barnasögur, frá ævintýrum nokkurra stráka í
litlu borgarhverfi skammt frá höfn og slipp eitt
sólskinsbjart sumar. Allt umhverfi er skýrt upp
dregið og meira að segja gagnlegur uppdráttur
af sögusviði á saurblöðum. I sögubyrjun eru
vinirnir þrír, Benjamín og Andrés sem eru báðir
tíu ára og Baldur, níu ára. Einnig eru kynnt strax
til sögu gömul kona, Guðlaug, starfandi
„amma“ í hverfinu, og hrekkjusvínið Helgi
svarti. Fyrsta sögudaginn flytur nýr drengur í
hverfið, hálfur Skoti og heitir Róland. Hann er
dálitlu eldri en vinimir þrír, ellefu ára, og verður
102
TMM 1993:1