Gerðir kirkjuþings - 2004, Síða 78

þörf er á. Telja verður að ná megi þessum markmiðum fram með hagræðingu án þess að
auka útgjöld kirkjunnar. Er þá litið til þess að sameina má prófastsdæmi víðast hvar á
landinu þar sem forsendur um umfang þ.e. mannfjölda og fjöldaprestsembætta SVo og
samgöngur eru gjörbreyttar. Litið er til þess að prófastsdæmin megi þó ekki verða stærri
en svo að héraðsnefndir og prófastar geti með raunhæfum hætti sinnt skyldum sínum og
haft eðlileg tengsl við sóknir og presta og að skipulagsheildin sé eðlileg og rökrétt, ekki
hvað síst landfræðilega.
Prófastsdæmi mynda kjördæmi til Kirkjuþings. Það er mat biskupafundar að nái tillögur
þessar fram að ganga skapist áhugaverð tækifæri til endurskoðunar á fyrirkomulagi
kosninga til Kirkjuþings, en margir hafa lýst áhyggjum sínum af dræmri kosningaþátttöku
leikmanna í núverandi kerfi.
Héraðsfundir eru umsagnaraðilar um mál þingfulltrúa kjördæmisins á Kirkjuþingi auk
þess sem þeir veita umsögn um mörg mál kirkjustjórnarinnar. Styrking þeirra sem
þátttakenda í stjóm kirkjunnar gefúr þeim einnig aukið vægi í undirbúningi Kirkjuþings.
Prófastsdæmin mynda ramma utan um prestsþjónustu á tilteknu landsvæði og eru því
grundvöllur þjónustunnar við söfnuðina að sínu leyti. Núverandi fjTÍrkomulag gerir það
að verkum að prestakallaskipan er rædd á grundvelli prófastsdæmaskipulags sem, eins og
lýst hefur verið, kann að þarfhast endurskoðunar. Veldur það vissum vandkvæðum að
vera bundinn af því. Biskupafúndur hefur rætt endurskoðun prestakallaskipunar landsins
ítarlega svo sem skylt er, m.a. í ljósi þeirra umræðna um málið sem farið hafa fram á
Kirkjuþingum á undanförnum árum ekki hvað síst á Kirkjuþingi 2003.
Biskupafúndur telur í því samhengi rétt að benda á, að auk áhrifa núverandi
prófastsdæmaskipunar, liggur fjárhagsleg umgjörð prestsþjónustunnar í landinu til
frambúðar ekki fyrir þar sem samningum kirkjunnar og ríkisvaldsins um prestssetur er
ólokið. Endurskoðuð skipan prófastsdæma ætti að mati biskupafúndar að auðvelda
endurskoðun prestakallaskipunarinnar, bæði með því að stækka ramma þjónustunnar og
jafnframt að auðvelda þátttöku heimamanna í skipulagsumræðunni.
Biskupafundur telur því eðlilegt að ræða skipan prófastsdæmanna áður en farið er í
gagngera endurskoðun á skipulagi prestsþjónustu. Ef svo ber við að prestakall losnar, er
biskupafundur þó þeirrar skoðunar að rétt sé og skylt að athuga hvort endurskoða skuli
prestakallaskipan á því svæði eitthvað, ekki hvað síst ef prestakall samræmist ekki
viðmiðum Kirkjuþings frá árinu 2000 um stærð prestakalla.
Afleysingaþjónusta er almennt leyst innan prófastsdæma og ætti að verða auðveldara að
skipuleggja hana ef einingin er stærri.
Fræðslustarf á vegum prófastsdæma hefur aukist að umfangi. Styrkari einingar fela í sér
öflugra starf.
Miðað er við að gildistaka breytinganna verði 1. janúar 2006, eða við starfslok þess
prófasts sem fyrr lætur af embætti ef það gerist áður. Er þá litið til þess að kosningar til
Kirkjuþings fara fram árið 2006 og æskilegt að breytingarnar hafi öðlast gildi fyrir þann
tíma.
76