Skírnir - 01.09.1997, Page 20

294
BILL HOLM
SKÍRNIR
geti ekki rifjað upp sálmana, voru þeir áreiðanlega daprir og
þunglamalegir, kannski „Komið, þér harmi slegnir", eða íslenski
sálmurinn „Allt eins og blómstrið eina“, eða „Líðið með mér“.
Sálmasöngur virtist vera einn þáttur í viðbúnaðinum fyrir auðnu-
leysið hinsta og mesta - jarðarförina, þegar flytja mátti döprustu
og göfugustu söngva kirkjunnar með viðeigandi þunga.
Nú var Pauline einsömul í litla húsinu með öllu dóti fjöl-
skyldunnar, hafði engan að hugsa um og fékk ávísun frá trygg-
ingunum, svo hún þyrfti ekki að leita til annarra um peninga. En
venjur hennar voru of fastmótaðar, og nú, þegar hún hafði unnið
í 50 eða 60 ár, gat hún ekki hætt. Hún gaf höfðinglega af sjálfri
sér eins og drottning. Hún annaðist hina fársjúku og dauðvona,
án þess að æmta, eins og hún væri fædd til þess. Hún var holdi
klædd líknarstofnun.
Einhverju sinni sá hún um matseld í sveitakrá bænda, sem var
undarlegt starf fyrir manneskju er aðhylltist algjört bindindi, og
örugglega illa launað. Móðir mín vann á barnum, og oft óku þær
saman þangað út eftir. Ég sá þær einu sinni að störfum; í miðri
hringiðu háværrar sveitatónlistar og óheftra drykkjuláta þjónuðu
þær óhefluðum bændunum, ekki eins og aðkeyptar vinnukonur,
heldur sem gamlar, eftirlátar og góðlyndar frænkur að passa börn
að leik. Pauline átti gamlan Ford sem hún naut að keyra. Hátt á
níræðisaldri bauð hún vinum í skemmti- og innkaupaferðir og
skipulagði hádegistúra fyrir eldri borgarana. Um fólk, sem var
kannski 10 eða 20 árum yngra en hún sjálf, sagði hún: „Þau eru
að eldast, sjáðu til, og eiga erfitt um vik.“ Pauline gaf mér ekki
einungis hljómlistina. Hún annaðist báða foreldra mína í bana-
legu þeirra, og þegar móðir mín týndi niður enskukunnáttunni,
viku fyrir dauða sinn, og mælti eingöngu á móðurmálinu, íslensk-
unni, sem ég skildi ekki, þá þýddi Pauline fyrir mig. Gjafir hinna
óskólagengnu eru oft á tíðum þær sem við vissum ekki að við
myndum þarfnast - réttu orðin, rétta hljómlistin.
Þótt mér fyndist hún vera eilíf, þá klófesti ellin hana að lok-
um. Endirinn hófst með skjálfandi höndum Parkinsonsveikinnar,
sem var grimmt hlutskipti fyrir konu er ætíð hafði haft unað af að
leika hljómlist, þótt hún gerði það ekki vel. Eftir dauða Gunnars
og Rose hafði hún dálítið betri fjárráð og rýmkaði um sig í gamla