Skírnir - 01.09.1997, Qupperneq 63

SKÍRNIR
DÝRLINGUR OKKAR ALLRA
337
kvæði þýddi Jónas á fornyrðislag og kallaði „Næturkyrrð“ eins
og getið er um hér að framan (bls. 332). Fyrsta erindið af þremur
í frumgerðinni er svona:
Sterne mit dem goldnen Ftisschen
Wandelt droben bang und sacht,
Dass sie nicht die Erde wecken,
Die da schláft im Schoss der Nacht.
Flrynjandin hljómar kunnuglega enda er þetta langhenda, að vísu
rímlaus í stöku línunum, en langhendur háttur tíðkaðist í rímum
allt frá upphafi 17. aldar. Jónas leyfði kvæðinu ekki að halda
hættinum í þýðingunni. Ffinsvegar notaði hann háttinn fullrím-
aðan í „Fjallinu Skjaldbreiði" og margir hafa síðan nýtt hann
þannig í kvæði sín.
Dálæti Islendinga á háttum Heines má ef til vill mæla með
fjölda þýðinga á hverjum hætti. Langflest kvæði, sem þýdd hafa
verið, eru undir Heinehættinum og eru þau helmingi fleiri en
kvæði spænsku rómönsunnar og langhendunnar, sem koma næst.
Ósjaldan breytist orðaforði og efnistök kvæðanna í þýðing-
unum. Einkum er áberandi að lýsingarorðum er bætt inn í kvæð-
in vegna þess að þýðendur verða að heyja sér ljóðstafi og það
gera þeir oft með þessu móti. Aður var getið um viðbótarorð í
þýðingum Jónasar Hallgrímssonar á fornyrðislag. En einnig
freistast þýðendur til að bæta við orðum af ýmsu tagi til að fylla
upp í bragliði háttarins, eins og sjá má af dæminu „Du bist wie
eine Blume“ hér að framan (bls. 330). Þetta getur breytt tjáningu
og hugblæ frumtextans. Hin skrautlausu vísuorð í kvæðinu „Auf
Flíigeln des Gesanges": „Die Lotosblumen erwarten / Ihr trautes
Schwesterlein“ aflagast af aðfengnum lýsingarorðum sem bera
ljóðstafi í þýðingu Jónasar Guðlaugssonar: „þar þrá sína sólfögru
systur / hin svanhvítu lótusblóm.“
Frekari dæmi um þetta eru í þýðingu Matthíasar Jochumsson-
ar á „Donna Clara“ sem minnst er á hér á eftir. Þegar Hannes
Hafstein þýðir: