Skírnir - 01.09.1997, Page 241
SKÍRNIR
STAÐUR X í TILVERUNNI
515
Niðurlag
Þegar Akvörðunarstaður myrkrið kom út um miðjan níunda áratuginn,
var ljóst að tímarnir höfðu breyst í lífi skáldsins, erill heimilislífsins var
tekinn að stillast. En hversdagsleikinn var þarna þó enn og í honum
hrærðist skáldið æ meira eitt með sjálfu sér og hugsunum sínum. Minn-
ingar, söknuður og einsemd sækja á.
Ljóð bókarinnar sýna að kreppt hefur að í persónulegu lífi skáldsins,
enn hefst það handa við að leita sátta við nýjar aðstæður hið innra og hið
ytra. Spásögn sem það sjálft setti fram undir nafninu „Divina comedia“
rúmum áratug fyrr, virtist vera að rætast (1973, 89):
Hver fer ekki villur vegar
í þessum dimma skógi,
ferðast um inferno hugans
án þess að hafa lesið Dante,
kemst skyndilega til meðvitundar
með framandi orð á vörum
og veit að hann er staddur í skógi,
finnur myrkrið leggjast á augu sín?
Enginn fugl syngur.
Samt er nóttin fjarlæg.
í hvunndegi níunda áratugarins varð sífellt meira rúm fyrir sjálfið og
ágengar spurningar þess. Myrkur hefur lagst á augun þótt nótt sé fjarri,
það geisar inferno í dimmum skógi hugans.
Akvörðunarstað myrkrið má að mörgu leyti skoða sem tilfinninga-
legt uppgjör skáldsins við sjálft sig. Sem fyrr leitar það athvarfs í ljóðinu,
yrkir sig inní sársaukann og útúr honum aftur, horfist í augu við dýrið í
eðli sínu, hið gráðuga, heimtufreka, eigingjarna. En það rofar til: í
myrkri næturinnar blika stjörnur himinhvolfsins, líktog segir í bókinni.
Samfara þessu kemst meira jafnvægi á í tjáningu skáldsins. Ró færist yfir,
þó ekki ró þess sem engu hefur lengur við að bæta - það er fremur still-
ing þess sem ekki berst við vindmyllur og reynir engu að breyta nema
sjálfum sér. Kyrrlát íhygli fyrri ára er orðin að hæglátri lífsspeki skálds-
ms.