Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1994, Qupperneq 64

62
MULAÞING
miðaftansleytið drakk fullorðna fólkið kaffi en börnin mjólk. Á kvöldin
var alltaf skyrhræringur með slátri og brauði. Grösin voru því notuð í
flestar máltíðir dagsins, þar sem þau voru í grautum tvisvar á dag, í te að
morgni og svo í brauðið. Auðunn skaut alltaf talsvert af rjúpum til matar
og sölu. Fyrir jól seldi hann oft rjúpur í Djúpavogsverslun og fékk 25
aura fyrir hverja. Eftir jól fengust aðeins 20 aurar fyrir rjúpuna og þá
seldi hann aldrei rjúpur frá heimilinu. Honum þótti það verð of lágt.
Stundum reri Auðunn á sjó með þeim á Eyjólfsstöðum, veiddi þá fisk,
svartfugl eða sel. Sauðakjöt var sjaldan á borðum, helst á sunnudögum.
Þessi frásögn er í bók Eiríks Sigurðssonar Af Sjónarhrauni.
Frá Víðinesi fluttust þau vorið 1905 að Veturhúsum í Hamarsdal. Það
er innsti bærinn í dalnum og var búið þar til 1946. Umhverfi þama er
fagurgróið, vallendismóar, klapparásar, grasbalar og skógur á leið inn að
bænum en þverlækir falla úr hlíð og geta verið til trafala. Jörðin er land-
mikil haglendi kjarngott en fjárgeymsla erfið. Skömmu áður en Auðunn
og Katinka fluttust í Veturhús, hafði búið þar móðurbróðir Auðuns, Sig-
fús Jónsson, sem áður bjó í Víðidal í Lónsöræfum. Hann bjó þá hjá syni
sínum Jóni á Bragðavöllum í Hamarsdal. Jón á Bragðavöllum segir frá
því í dagbók, að Auðunn hafi hjálpað þeim feðgum við byggingar. Hér
má nefna, að mikið fjárskaðaveður varð í Hamarsdal vorið 1906. Þótti
þá í frásögur færandi, að eftir bylinn stóðu forystusauðir Auðuns við
fjárhús í Víðinesi á Fossárdal.
Ekki undu þau nema 3 ár á Veturhúsum, hvað sem því hefur valdið.
Vorið 1908 fóra þau að Vatnsskógum í Skriðdal og eru þá komin á
innsta býlið í þriðja dalnum. Bærinn er neðst í hlíð Vatnsskógafjalls.
Þarna er ákaflega sumarfagurt. Skriðuvatn með veiði er neðan túns,
kjarrskógateygingar um brekkuhöll inn með vatninu og útsýn til góðra
afréttarlanda í Víðigróf en svo heitir innsti hluti dalsins. Þama var byggt
úr auðn árið 1860 og búið til 1910. Margrét Halldórsdóttir frá Haugum
byggði þar aftur upp árið 1937 og bjó þar nokkuð fram yfir miðja öld-
ina. Ráðsmaður hennar fyrstu 15 árin var Ivar Halldórsson föðurbróðir
hennar og bróðir Auðuns. Margrét var bam að aldri er Auðunn og
Katinka bjuggu í Vatnsskógum og mundi þau vel.
En þarna var Auðunn á kunnum slóðum, því æskuheimili hans, Haug-
ar, eru næsti bær. Og þangað fluttust þau hjónin vorið 1910. Á Haugum
er land afar sérkennilegt og líkist vart neinum öðrum stað á Islandi.
Fjallið ofan við bæinn hefur beinlínis klofnað og fallið yfir mikinn hluta
af undirlendinu sem tilheyrir jörðinni. Þannig mynduðust Haugahólar.
Gróður nú í hólahrúgöldunum er mosi, fjalldrapi og berjalyng en lítið