Skagfirðingabók - 01.01.2002, Side 106

SKAGFIRÐINGABÓK
sannreyna slíkt því hann hafði sitt safn á einkaafrétti - Djúpa-
dal — þar sem enginn taldi nema hann. Skúli ákvað að rannsaka
þessi tíundarmál nánar og sendi njósnarmenn upp á Djúpa-
dalsafrétt og af skýrslu þeirra að dæma þóttist hann þess full-
viss að Eiríkur sviki undan. Og nú voru engar vífilengjur.
Skúli safnaði liði og hugðist smala Djúpadalsland og telja fjár-
safnið. Þegar Eirfkur varð mannanna var, sendi hann þegar út
sáttaboða og hermir sagan að þeir Skúli hafí sæst fullum sátt-
um og Eiríkur goldið fyrir rúmin og þá væntanlega gefið upp
rétta tölu á fénaði sínum.
Þetta eru sagnir sem hafa varðveist meðal niðja Eiríks í
Djúpadal. Eins og vænta má, halda sögumenn með heima-
manni sem átti að hafa í fullu tré við sýslumann. Þeir fullyrða
einnig að Skúli hafi aldrei hitt ómenntaðan mann sem væri
Eiríki fremri og það skal ekki rengt hér, en vitað er að í landa-
merkjadeilum þeirra hafði Eiríkur sigur. Hvað sem því líður og
hversu mikið sannleiksgildi sagnirnar hafa er víst, að Skúli og
Mera-Eiríkur urðu hinir mestu mátar og fóru oft saman í
skemmtireisur. Þeir áttu það til að ríða um héraðið ölvaðir svo
dögum skipti og þóttu ekki bæta hvor annan upp með ofstopa
og látum. Það er svo af Eiríki að segja, að seinna tapaði hann
illa í því fjárhættuspili að setja skepnur út á guð og gaddinn.
Eggert Ólafsson segir frá því í ferðabók sinni, að veturinn
1754—55 hafi verið aftaka harður og mun Eiríkur þá hafa misst
150 af sínum 200 hrossum úr hor. Missir hrossanna fékk svo
þungt á hann, að hann gaf syni sínum eftir búið næsta sumar,
en lifði sjálfur skammt eftir þetta.
Skúli ogjón eldklerkur
Kynni Skúla og Jóns eldklerks Steingrímssonar voru nokkuð
þversagnakennd og bera skapgerð Skúla vitni, að hann gat
verið mildur og hjálpsamur við bágstadda, en jafnframt hinn
versti viðureignar ef um var að tefla eigin hagsmuni eða skyld-
104