Skagfirðingabók - 01.01.2002, Blaðsíða 110

SKAGFIRÐINGABÓK
Skúli kveður Skagafjörð
Ein skemmtilegasta sagan af Skúla kemur úr fórum Bólu-
Hjálmars, er skráði nokkrar þjóðsögur og sagnir. Hjálmar segir
að það hafi lengi verið í mæli haft í Skagafirði, að stöðuvötn
lítil lægju á öræfum á framanverðum Blönduhlíðarfjöllum, en
töluverð háslétta er ofan við þau fjöll. Þetta voru hin svoköll-
uðu Ullarvötn sem áttu að liggja í leyndum dal þar uppi. Enn-
fremur fylgir sögunni að tvö systkini frá Hólum í Hjaltadal
hafi gerst brotleg um barneign og flúið upp í þennan dal og
„æxlað kyn sitt“ við nefnd vötn. Síðan gengu sögur um að þessi
og þessi bóndi í byggð væri í sambandi við fólkið uppi við Ull-
arvötnin. Þegar Skúli bjó á Okrum var það álit alþýðu að bónd-
inn á Miðsitju, Jón að nafni, væri í tengslum við títtnefnt Ull-
arvatnafólk. Skúli fylltist þegar forvitni og kallar Jón þennan
til sín og krefur hann sagna. Jón er drjúgur en dulur - ef til vill
hefur honum þótt upphefð að orðróminum — og neitar ekki
með öllu að fara með Skúla þar upp. Loks, síðsumars, kallar Jón
Skúla til sín og kveðst ætla að sýna honum Ullarvötn. Skúli
bregst þegar við og kemur á hesti góðum og ríða þeir félagar
upp Miðsitjuskarð. Þá kemur á móti þeim svarta þoka, þeir
þvælast um í nokkurn tíma þar til þeir koma upp á dalsbrún
og segir Jón að þetta séu Ullarvötn og spyr hvort hann vilji
hitta fólkið. Skúli segist þá ekki vilja ónáða íbúanna, enda sé
það ekki á hans meðfæri að eiga við þá, en nú viti hann að Ull-
arvötn séu til. Sneru þeir þá aftur. Ef einhver fótur er fyrir þess-
ari sögu er hann líklega sá að Skúli hafi verið narraður á fjöll
upp í svarta þoku í leit að útilegumönnum, og síðan ákveðið að
taka þátt í leiknum fremur en játa að hann hafi verið hafður að
fífli. En samkvæmt sögu Hjálmars var það Skúli sem var til
frásagnar því Jón tók fljótlega sótt og „deyði“ eftir þetta. Jafn-
vel þó að hér sé um hreina skáldsögu að ræða sýnir þetta vel
hvaða augum Skagfirðingar litu Skúla þegar hann dvaldist hjá
þeim. Hann kemur fyrir sem skjótráður, einarður, hvatvís en
þó réttlátur og tilbúinn að viðurkenna verðleika án tillits til
108