Skagfirðingabók - 01.01.2002, Blaðsíða 167
ELDJÁRNSÞÁTTUR
Séra Hallgrímur kvæntist ekki á nýjan leik en hélt heimili með
Þórvöru þar til hún lést, árið 1776.
Eldjárn líktist móðurfrændum sínum, Hrólfungum, varð
hár og sterkur og liðtækur við bústörfin heima á Bægisá. Og
nú komst hann undir góðviljaðan en alvarlegan húsaga föður
síns, var haldið að lærdómi og bænahaldi og fékk að kenna á
vendinum eftir þörfum. Séra Hallgrímur kenndi honum lat-
ínu sjálfur og bjó hann að öðru leyti sem vandlegast undir
skólanám, því að í skóla skyldi hann svo sem stétt hans og ætt
stóð til. Hann var þrettán ára þegar hann fermdist, árið 1761,
en faðir hans er sem jafnan orðspar í kirkjubókinni: „Les, 13
v[etra].“58 Tveim árum seinna taldist pilturinn nægilega búinn
undir skólanám og var sendur í Hólaskóla. Þórvör amma hans
sagði líkast til fyrir um búnað hans og kvaddi hann með tárum
á bæjarhlaðinu.
6. Að Hðlum
Það hafði borið til að Halldór Brynjólfsson biskup á Hólum
veiktist af krabbameini í hálsi og tungu, „með stórkostlegri
bólgu í kverkunum; var mállaus strax á föstu og það lá hann
allt sumarið, gat gert vísbending um það hann vildi vera láta,
annaðhvort skrifaði eður krítaði."59 Fór herra biskupinn utan
haustið 1752 að leita sér lækninga, var borinn til skips í rúmi
sínu og „hafði með sér sína líkkistu og náklæði“.so Lá biskup
alla útsiglinguna og andaðist á Eyrarsundi, nærri Kaupmanna-
höfn, var svo „begrafinn að Vorfrue-kirkju virðulega viðverandi
biskupum þar og öðrum herrum."61 Og hefur sú utansigling
verið daufleg.
Þóra biskupsfrú hefur líklega hresst sig ofurlítið á brenni-
víni á meðan hún beið frétta af bónda sínum, enda segir séra
Jón. Steingrímsson, reyndar af litlum góðvilja í garð þeirrar
mikilhæfu frúr, að hún væri „upp á það í drykkjuskap sínum
að láta skólapilta spila, leika og slá á hljóðfæri fyrir sig í vissu
165